Τρίτη 24 Δεκεμβρίου 2013

Παραμονή Χριστουγέννων (Tάσος Λειβαδίτης)


Παγωνιά
στον ουρανό ένα χρώμα βρώμικης φανέλλας
στεκόμαστε στη γραμμή
όρθιοι
κάποιος χνωτίζει τα νύχια του
κάποιος δαγκώνει τα δάχτυλά του
ένα παιδί με σπυριά δίπλα σου
δε μιλάει
κρυώνει
ένα χαρτάκι κολλημένο στο συρματόπλεγμα
κ' εκείνο κρυώνει
καθώς μάς πλευρίζουν τα καμιόνια
μια μυρουδιά μπενζίνας
οι πόρτες πού ξανακλείνουνε
ο λοχαγός έχει δυο μάτια από κατράμι
η φωνή του μες απ’ τις μύτες του σηκωμένου γιακά
ένας - ένας
ακούει τ’ όνομά του
και βγαίνει
αντίο, αντίο
το χώμα τρίζει κάτω απ’ τις αρβύλες
κάποιος σηκώνει το χέρι του
τίποτ’ άλλο
το παιδί με τα σπυριά προχωράει
στη θέση του μένουν δυο χνάρια από αρβύλες
πού σε λίγο θα τα σβήσει η βροχή
ένα χέρι γλυστράει το ρολόϊ του στην παλάμη σου
δε θα μου χρειαστεί, λέει-αντίο
το χαρτάκι κολλημένο στο συρματόπλεγμα
κρυώνει ακόμα.

Ξεκινάνε τα φορτηγά.

Είκοσι άνθρωποι κουβαριασμένοι μες σ’ ένα αντίσκηνο
δε μπορείς να σαλέψεις ούτε τη γλώσσα σου
μα είναι πολλά χέρια να μοιράσεις την πίκρα σου
πολλές οι ανάσες να ξεχνάς τη βροχή.
Έχει αρκετή θέση
για να πεθάνεις.

Θα κουβαλήσουμε κι απόψε το σακκί της νύχτας
θα κολλήσουμε τ’ αποτσίγαρο στη μύτη τής αρβύλας μας
θ’ ακουμπήσουμε την καρδιά μας σε μια διπλανή καρδιά
όπως το βράδι ακουμπάνε οι κουβέρτες και τα όνειρά μας.

Ελάτε, λοιπόν
όλοι μαζί
να φυσήξουμε αυτό το μικρό καρβουνάκι στη χόβολη της
ελπίδας
τώρα που η λάμπα μας έσβησε
που νυστάζει η σκοπιά
και το στρατόπεδο φόρεσε την κουρελιασμένη χλαίνη
της ομίχλης.

Μας ήρθε μ’ ένα χαμόγελο και μια τραμβαγέρικη πατατούκα.
Τού κάναμε τόπο
άπλωσε μια λινάτσα, την έστρωσε καλά-καλά
και μας κοίταξε.
Φυσούσε ένας αγέρας δυνατός απ’ το Νοτιά
και το μούτρο του ήταν βλογιοκομένο σαν ψιχαλισμένος
δρόμος.
Ύστερα βράδιασε και βγάζοντας τα χέρια από τις τσέπες
μας έδωσε κάτι φτηνές μέντες
πασαλειμένες χνούδια και καπνό.
Τον πήραν νύχτα, ξαφνικά, και τον σκοτώσαν στο προαύλιο
η πατατούκα του πεταμένη πάνω στο χώμα
μα δάγκωνε σφιχτά στα δόντια το χαμόγελό του
μη του το πάρουν.

Μη με λες, λοιπόν, σύντροφο
έχω έναν σταχτί ουρανό μέσα μου
κρύβω στην τσέπη μου ένα όνειρο κουρελιασμένο
σφίγγω στα χέρια τ’ άγνωστο όνομά μου
σαν το παιδάκι που αγκαλιάζει ένα ξύλινο πόδι
ακουμπισμένο σε μια γωνιά.

Μη με λες, λοιπόν, σύντροφο.
Την ώρα που οι συντρόφοι μας πεθαίνουνε τραγουδώντας
την ώρα που εσύ ακονίζεις στο μίσος τη σκληρή σου παλάμη
εγώ σε προδίνω
καθώς μέσα στη νύχτα κρυώνω και φοβάμαι τη λησμονιά.

Το ξέρω, ένας σύντροφος πρέπει να ζήσει μιαν άλλη ζωή
και να πεθάνει απλά
όπως κανείς τραβάει την κουβέρτα ως τα μάτια του
κι αποκοιμιέται.

Μα όταν εγώ κι αυτούς εδώ τους στίχους τους γράφω
μήπως μιλήσουν για μένα-όχι, μη με λες σύντροφο.
Είμαι ένα τσαλακωμένο χαρτί που κόλλησε στην αρβύλα σου
καθώς προχωράς.

Η ασετυλίνη πού σφυρίζει στη γωνιά
ένα σπασμένο παράθυρο φιμωμένο με σκοτάδι.

Η σκεπή του μαγειρείου μπάζει νερά.
Βουίζει μες στις χαραμάδες ο άνεμος.
-Θωμά, πάρε τσιγάρο
και μη σκαλίζεις τα δόντια σου, Θωμά.
Μάταια ψάχνεις για ένα τριματάκι
απ’ το παλιό παιδικό χριστόψωμο.
Βουίζουνε τα φλόγιστρα τού πετρελαίου. Ο Θωμάς
σφίγγει στα γόνατά του μια πατάτα
και καθαρίζει ήσυχα-ήσυχα. Τ' άλλο του χέρι είναι κομμένο.

Κοιτάμε με την άκρη του ματιού το σκοπό που μπαίνει
μ’ ένα φύσημα παγωμένου αγέρα. Το σαγώνι του
θα τρέμει πίσω απ’ το χακί κασκόλ.

Σηκώνεις το γιακά τής χλαίνης σου. Χιονίζει.
Μια πλάκα φωνογράφου στο Διοικητήριο. Πιο μακριά
η σιωπή. Καλή νύχτα, Καλά Χριστούγεννα.
Συλλογιέσαι τ’ άστρα πίσω απ’ την καταχνιά
σκέφτεσαι πως αύριο μπορεί να σε σκοτώσουν.
Μα απόψε αυτή η φωνή είναι μια τσέπη μάλλινη
χώσε τα χέρια σου.
- Καληνύχτα, Θωμά. Καλά Χριστούγεννα.

Κ' η καρδιά σου φωτίζεται σαν χριστουγεννιάτικο τζάμι.


ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ
Μακρόνησος 1950
Από τη συλλογή "Ο άνθρωπος με το ταμπούρλο" 

1956, Εκδόσεις Κέδρος



31 σχόλια:

  1. RESPECT!
    Mαρία μου δεν έχω τίποτε άλλο να πω ούτε για το Λειβαδίτη ούτε για την παραμονή Χριστουγέννων του.
    Τα φιλιά μου!
    Καλά να περάσεις στις γιορτές και να μην ξεχνάμε να αγαπάμε και να βαστάμε γερά!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σ΄ευχαριστώ Ελενάκι μου!
      Αυτό το ποίημα το αγαπώ πολύ και νομίζω πως είναι πιο επίκαιρο από ποτέ!
      Να μην ξεχνάμε και να μην ξεχνιόμαστε.
      Καλά Χριστούγεννα να περάσεις!
      Πολλά φιλιά!

      Διαγραφή
  2. 'Μα απόψε αυτή η φωνή είναι μια τσέπη μάλλινη
    χώσε τα χέρια σου'... Μη μου στερείς την αισιοδοξία
    Μαρία μου συγκινήθηκα...οι αγωνιστές οι ιδεολόγοι
    πάντα θα μας φωτίζουν και θα μας τροφοδοτούν
    με ελπίδα για έναν πιο ανθρώπινο κόσμο!!!!
    Καλά Χριστούγεννα με τη καρδιά(κλέβω τον τίτλο σου)
    να απαγκιάζει στην αγάπη την φιλία την αλληλεγγύη!!!

    Σε φιλώ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ελένη μου σ' ευχαριστώ πολύ για όλη την παρουσία σου εδώ και για τα λόγια σου που λειτουργούν πάντα σα βάλσαμο.
      Συγκινούμαι που μοιραζόμαστε συγκίνηση και κατάνυξη!
      Είθε να πραγματοποιηθούν οι ευχές σου!
      Σε φιλώ γλυκά και σου στέλνω την αγάπη και τη φιλία μου!

      Διαγραφή
  3. Τι να πεις για αυτόν τον άνθρωπο, τι να πεις για αυτές τις εικόνες;
    Καλά και ζεστά Χριστούγεννα Μαρία μου με υγεία και αγάπη!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Να είσαι καλά Κατερίνα μου!
      Καλά Χριστούγεννα και σε σένα!
      Φιλιά πολλά!

      Διαγραφή
  4. Αγαπημένη μου Μαρία.
    Ολόψυχες ευχές μάτια μου να περάσεις ζεστά κι αγαπησιάρικα την πιο όμορφη γιορτή του Χρόνου!
    Καλά Χριστούγεννα!

    Σε φιλώ γλυκά! ♥

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

      Διαγραφή
    2. Αριστάκι μου γλυκό, Χρόνια Πολλά με υγεία, με αγάπη και με δημιουργικότητα!
      Φιλιά πολλά!!!

      Διαγραφή
  5. Mαρία μου όπως πάντα βρήκες ένα ξεχωριστό τρόπο γι αυτή την βραδιά να γράψεις...
    Χρόνια Πολλά σου εύχομαι, καλά Χριστούγεννα να έχεις με υγεία και απέραντη αγάπη γύρω σου....
    Να είσαι καλά
    σε φιλώ πολύ :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Λεβίνα μου για όσους είναι εγκλωβισμένοι στα προσωπικά τους "Μακρονήσια", τα κείμενα αυτά είναι πάντα επίκαιρα και διδαχτικά.
      Σ' ευχαριστώ πολύ για τις ευχές σου, να είσαι κι εσύ καλά, δυνατή και μάχιμη!
      Φιλιά πολλά!

      Διαγραφή
  6. Καλημέρα κανελλάκι μου!! Πάντα αγαπητός και λατρεμένος ο Λειβαδίτης!! Ακρως ερωτικός και στρατευμένος και για αυτό τον λατρεύω!!!
    Καλά Χριστούγεννα να χεις Μαρία μου!! Να περάσετε σήμερα με την οικογένειά σου όμορφες και ζεστές ανθρώπινες στιγμές!!
    Φιλάκια πάρα μα πάρα πολλά!!!! :)))))

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αυτή η γενιά ποιητών που "παραθέρισαν" στους τόπους εξορίας της πιο ντροπιαστικής εποχής στην ιστορία του τόπου, είναι οι ιερά πρόσωπα. Δάσκαλοι και καθοδηγητές. Ας τους κρατάμε ζωντανούς στη μνήμη μας.
      Μαριλένα μου Χρόνια Πολλά και Καλά σου εύχομαι ολόψυχα!

      Διαγραφή
  7. Ο λυρισμός τού Λειβαδίτη μέσα στην απανθρωπιά. «Οι δικοί μας άγιοι» είχε γράψει ο Ρίτσος. Άραγε, Μαρία, αν τα διάβαζαν αυτά, οι καθαρόαιμοι κραυγαλέοι πατριώτες τού σήμερα, θα κατάφερναν να βρουν κάποια, ασθενική έστω, χορδή μέσα στην ψυχή τους;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Άρη μου την ξέρεις την απάντηση στο ερώτημά σου. Οι κραυγαλέοι πατριώτες είναι αυτοί που προτιμούν πιο "σικ" τόπους εξορίας. Παρίσι και βάλε...
      Σου εύχομαι ολόψυχα Χρόνια Πολλά και Καλά, να χαίρεσαι την οικογένειά σου και όλους όσους αγαπάς!

      Διαγραφή
  8. Ας φυσήξουμε άλλη μια φορά εκείνο το καρβουνάκι στη χόβολη της ελπίδας!!

    Καλά Χριστούγεννα Μαράκι μου και χρόνια πολλά με υγεία και χαρά!!
    Φιλιά πολλά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Χρόνια Πολλά Μαράκι μου, με υγεία και γαλήνη!
      Φιλιά κι αγκαλιές κι από μένα!

      Διαγραφή
  9. Ας μη ξαναζήσει η πατρίδα τέτοιες εποχές.
    Δεν θα υπάρχουν Λειβαδίτες να μας τις γράψουν.
    Καλά Χριστούγεννα Μαρία μου. Υγεία και αγάπη στην οικογένειά σου.
    Τα υπόλοιπα θα τα πούμε από κοντά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Φοβάμαι ότι τις ξαναζεί... Βρίσκω αυτό το ποίημα, κάθε χρόνο και πιο επίκαιρο. Γι αυτό και το μοιράστηκα μαζί σας.
      Χρόνια Πολλά Πέτρο, να είσαστε όλοι καλά και με το καλό να ανταμώσουμε!

      Διαγραφή
  10. Χρόνια πολλά με υγεία και ευτυχία.
    Πάντα καλές στιγμές.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Να'σαι καλά Μαράκι!
      Σου στέλνω και τις δικές μου εγκάρδιες ευχές!

      Διαγραφή
  11. Μαρία μου, από την καρδιά μου εύχομαι, κι ας μην πιστεύω πως μπορεί να γίνει,
    ποτέ κανείς στον κόσμο να μην ζήσει πονεμένα ή καταπιεσμένα Χριστούγεννα.
    Ας προσπαθήσουμε όλοι μαζί, άλλοι με στίχους υπέροχους σαν αυτούς που μας χάρισες,
    άλλοι με εκπληκτικά πεζά σαν τα δικά σου, κι ο κάθε ένας απ' το δικό του στέκι
    και που ξέρεις, ίσως κάποτε.
    Το αγόρι μου σήμερα Μαρία μου, κάνει Χριστούγεννα με σκοπιά 2-4 το βράδυ.
    Σε φιλώ και σου εύχομαι προσωπική και οικογενειακή ζεστασιά και αγάπη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Φλώρα μου σ' ευχαριστώ πολύ για τις ευχές σου!
      Να' σαι καλά και κάνε κουράγιο μέχρι να τελειώσουν οι σκοπιές. Λίγο έμεινε ακόμα...
      Φιλιά πολλά!

      Διαγραφή
  12. Απ'οση θλιψη κουβαλω
    περισσοτερη δεν αντεχω.
    Αυτο που μπορω ομως να κανω
    ειναι να μεταφερω τον Θωμα εξω
    και να παω εγω στη θεση του.

    Ευχαριστω!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δεν σου πάει η θλίψη.
      Μεταποίησε την σε δράση και ξαμολήσου!
      Έχουμε δουλειά εκεί έξω είπαμε.
      Καλό βράδυ Αγριομελένια μου!

      Διαγραφή
  13. Αυτός ο Πέτρος που πάει και τα βρίσκει... Κοίτα να δεις που έρχονται τέτοιες εποχές που "έχει αρκετή θέση για να πεθάνεις" και μας τελειώσαν οι "Λειβαδίτες"... Να ευχηθώ χρόνια πολλά και καλά από καρδιάς, αν κι "έχω έναν σταχτί ουρανό μέσα μου" που δε λέει να ξαστερώσει... Καλή μας αντάμωση, έτσι, για να υπάρχει και κάτι παρηγορητικό... Πολλά φιλιά! :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. "Καν' υπομονή κι ο ουρανός θα γίνει πιο γαλανός..."
      Πέτρα μου!

      Διαγραφή
  14. Χρόνια Πολλά Μαγιουμάκι μου!!!
    Σ' ευχαριστώ πολύ για τις ευχές σου, να'σαι καλά και να περνάς ακόμα καλύτερα!
    Φιλάκια πολλά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  15. Καλημέρα! Χρόνια πολλα! Με υγεία και χαρά! Φιλάκια πολλα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Δεν εχω διαβασει Λειβαδιτη , ειναι τοσο λιτος και συγλονιστικος ο τροπος που γραφει , αλλιωτικα δυσκολα Χριστουγεννα, καλη χρονια!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Μαίρη μου Καλή Χρονιά να έχεις σου εύχομαι ολόψυχα!
    Σ' ευχαριστώ από καρδιάς για την επίσκεψη και τις ευχές σου.
    Ό,τι καλύτερο στη ζωή σου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ευχαριστώ πολύ για τα σχόλιά σας.