Δευτέρα 27 Απριλίου 2015

Οδοιπορικό στους τόπους σύγχρονης ιστορικής μνήμης - antifadion & Δήμος Διονύσου


Να περπατάς στα χνάρια της ιστορίας, παρέα μ’ αυτούς που την έγραψαν...


Κυριακή πρωί. Μια ιστορική περιήγηση στον Άγιο Στέφανο, με πρωτοβουλία του αντιφασιστικού μετώπου Διονύσου και του Συνδέσμου Φυλακισθέντων & Εξορισθέντων  Αντιστασιακών περιόδου 1967-74. Εκεί που σήμερα δεσπόζουν πολυτελείς οικίες στον οικισμό “Σεμέλη”, υπήρξε κάποτε το Στρατόπεδο Πεζοναυτών του Διονύσου. Ακολούθησαν το Ξενοδοχείο "Πευκάκια" στη Δροσιά (εδώ κρατήθηκαν οι αντιδικτατορικοί αξιωματικοί και πολιτικοί), καθώς και το Στρατόπεδο 651 ΑΒΥΠ Μπογιατίου. Οδοιπορικό στους τόπους φυλάκισης και βασανιστηρίων στο διάστημα της χούντας, αλλά και μετά την πτώση της. 48 χρόνια μετά το πραξικόπημα των συνταγματαρχών, οι μνήμες ζωντάνεψαν απ’ τους επιζήσαντες των κολαστηρίων. Δακρυσμένοι και κατά-συγκινημένοι, μοιράστηκαν τις μαρτυρίες τους και μας έδωσαν απλά μαθήματα πατριωτισμού και ανθρωπιάς. Με την εξαιρετική καθοδήγηση του ιστορικού Τάσου Σακελλαρόπουλου, πλοηγηθήκαμε στα κέντρα “φιλοξενίας” της πιο μαύρης εποχής της σύγχρονης ιστορίας μας. Εκεί που τα βασανιστήρια ξεπέρασαν ακόμα και την “επαγγελματική” τους διάσταση: “Να τους ‘σπάσετε’ με τον πιο επώδυνο τρόπο, να υποφέρουν αλλά να μην πεθαίνουν”…

Οι ιστορικές πληροφορίες για την περίοδο κατοχής, αντίστασης, των Δεκεμβριανών, έως και το πραξικόπημα της 21ης Απρίλη, είναι πλέον χαρτογραφημένες και διαθέσιμες σε βιβλιογραφία, στο διαδίκτυο καθώς και στα Α.Σ.Κ.Ι. (Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας). Αντίστοιχες περιηγήσεις στο κέντρο της Αθήνας, έχω παρακολουθήσει κατά καιρούς με τον ιστορικό Μενέλαο Χαραλαμπίδη και ομολογουμένως ήταν μια εξαιρετική εμπειρία και μπράβο σ’ όσους συνέλαβαν την ιδέα αυτής της βιωματικής καταγραφής της σύγχρονης ιστορίας μας. Παρεμπιπτόντως, στο μνημειώδες βιβλίο του Μενέλαου “ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ 1944”, περιγράφεται η αληθινή εικόνα της απελευθερωμένης Ελλάδας και οι πολιτικές ευθύνες όλων των πλευρών για τη μάχη της Αθήνας.

Αυτά για όσους γκρινιάζουν πως οι ιστορικές πηγές είναι ανύπαρκτες και πως η σύγχρονη ιστορία παραμένει μια σκοτεινή και ανεξερεύνητη περίοδος, που ίσως την καταγράψει ο ιστορικός του μέλλοντος. Το παράδοξο είναι πως η νεώτερη γενιά ηρώων που έγραψαν με το αίμα και τους αγώνες τους αυτές τις σελίδες, είναι εν ζωή, κυκλοφορούν ανάμεσά μας στο ανώνυμο πλήθος, δεν προβάλλονται από μέσα μαζικής επικοινωνίας και φυσικά η εμπειρία και η γνώση τους μένουν ανεκμετάλλευτες. Αφήνοντας έτσι χώρο και χρόνο στους σύγχρονους “συνταγματάρχες” να εφαρμόζουν νέες μεθόδους καταστολής, βίας, στέρησης ελευθερίας και κατάλυσης των εργασιακών δικαιωμάτων.

Ήταν μια ευχάριστη έκπληξη για μένα χτες το πρωί, όταν ανάμεσα στην παρέα των περιπατητών, διέκρινα και σημερινούς υπουργούς. Δίχως τυμπανοκρουσίες και σωματοφύλακες, ήρεμα κι απλά, με την ταπεινότητα και την κατάνυξη που απαιτούσε η περίσταση, συνομιλήσαμε και συγκινηθήκαμε όλοι αντάμα. Ανάμεσά τους,
η Νάντια Βαλαβάνη. Μας διηγήθηκε την προσωπική της εμπειρία απ’ τη “φιλοξενία” της στο Μπογιάτι, κάνοντας αναφορά στους συγκρατούμενους, στα μεσαιωνικά βασανιστήρια, στις στιγμές απόγνωσης που έζησαν, στα κωδικοποιημένα χτυπήματα πάνω στους τοίχους. “Ένας χτύπος για το “Α“, δύο για το “Β”… Ολόκληρα ποιήματα του Ρίτσου διαδίδαμε μ’ αυτόν τον τρόπο. Είχαμε εξασκηθεί τόσο, που δεν χρειαζόταν να “χτυπήσουμε” ολόκληρη την λέξη. Απ’ τα πρώτα γράμματα, καταλαβαίναμε την υπόλοιπη φράση”…
Μίλησαν κι άλλοι. Ένας χείμαρρος από οδυνηρές μαρτυρίες. Εικονικές εκτελέσεις, πισθάγκωνα κρεμάσματα, ηλεκτροσόκ, θάψιμο ζωντανών σε ανοιγμένους τάφους, καψίματα με τσιγάρα, φάλαγγες, στέρηση ύπνου, φαγητού και νερού, απομόνωση, θηριώδεις ξυλοδαρμοί. Το Μπογιάτι άλλωστε, όπως μας είπαν, ήταν η “μεταπτυχιακή” των φυλακισμένων. Στο ΕΑΤ-ΕΣΑ έκανες τις “σπουδές” σου και έβγαινες ζωντανός. Οι βασανιστές ήταν επαγγελματίες. Με τεχνογνωσία και εργαλεία βασανισμού, προερχόμενα από Αμερική. Για τους σκληροπυρηνικούς και αμετανόητους όμως, υπήρχε πάντα η απειλή “Θα σε στείλουμε στο Μπογιάτι κι εκεί θα σπάσεις”. Κάποιοι δεν βγήκαν ποτέ ζωντανοί απ’ το κολαστήριο αυτό. Αλλά δεν έσπασαν. Ένας απ’ αυτούς, ο Αλέκος Παναγούλης.

Ανάμεσα στα πολυάριθμα συναισθήματα που ένιωσα, ήταν και η ανακούφιση πως αυτοί που έχουν τη μοίρα μας στα χέρια τους, μπορεί να μην θεωρούνται ικανοί διαπραγματευτές ή οικονομολάγνοι (όπως τους θέλουν κάποιοι). Αλλά είναι έντιμοι με την ιστορία τους, γνήσιοι αγωνιστές και άνθρωποι με τα πόδια τους ριζωμένα στη γη. Χτες γνώρισα την συγγραφέα, την αγωνίστρια και την γυναίκα Νάντια Βαλαβάνη. Με την ιδιαίτερη και στεντόρεια φωνή της, κρατώντας ένα ματσάκι αγριολούλουδα απ’ τον τόπο του μαρτυρίου, όρθωσε το ανάστημά της και μας έδωσε μαθήματα ιστορίας και αληθινού πατριωτισμού.

Αυτό που πάντα μ’ έτρωγε παρακολουθώντας τόσα χρόνια τους ξιπασμένους ψωμόλυσσες με τις ξεχειλωμένες κοιλιές και τα λιγδιασμένα σβέρκα στα έδρανα, ήταν κάτι ερωτήματα τύπου:
“Μα δεν υπάρχουν απλοί-καθημερινοί άνθρωποι να μας εκπροσωπούν στη Βουλή; Δεν υπάρχουν μορφωμένοι επιστήμονες; Δεν υπάρχουν καλλιεργημένοι άνθρωποι που να μιλούν σωστά ελληνικά, με κατανοητές έννοιες και με συναισθηματική χροιά στο λόγο τους; Δεν υπάρχουν ταπεινοί, πατριώτες, φιλότιμοι κι εργατικοί άνθρωποι;“

Χαίρομαι όταν ανακαλύπτω πως χρονίζοντα και ισοπεδωτικά αξιώματα, τύπου “Όλοι τα ίδια χάλια είναι!”, καταρρίπτονται πανηγυρικά.
Ήρωες και ατόφιοι άνθρωποι υπάρχουν, φτάνει να υπάρχει και η προσωπική μας διάθεση να τους ανακαλύψουμε και να τους εμπιστευτούμε.
Όχι μέσα απ’ το παραμορφωτικό γυαλί μιας οθόνης. Αλλά έξω στους δρόμους, εκεί που έχει γραφεί η ιστορία μας και περιμένει ακόμα τους θιασώτες της να την ανακαλύψουν, να την εκτιμήσουν και να τη συνεχίσουν.


Για την ιστορία: Μαρτυρίες τους μοιράστηκαν μαζί μας με υποδειγματική ψυχραιμία, ο Παύλος Κλαυδιανός και ο Νίκος Κιάος, μέλη του “Ρήγα Φεραίου”. Έγινε ιδιαίτερη αναφορά στον μεγάλο απόντα Χρήστο Ρεκλείτη και στην Μαρία Καλλέργη.
Παράνομη φωτογραφία της Μαρίας Καλλέργη απ' τη φυλακή.
Αρχείο των Α.Σ.Κ.Ι.
Απ’ όλες τις γυναίκες της Αντιστάσεως μόνο ή Μαρία Καλλέργη είχε την εξαιρετική "τύχη" να φιλοξενηθεί στο στρατόπεδο του Διονύσου. Κρυβόταν απ’ την πρώτη μέρα της δικτατορίας και δούλευε για το Πατριωτικό Μέτωπο. Την είχαν επισημάνει όμως, σε μια περιοχή της Αθήνας. Και στις 16.12.1967, μετά από τρίωρη παρακολούθηση, τη συνέλαβαν, μαζί με τον Σωτήρη Θεοδώρου, που οι ασφαλίτες νόμιζαν προς στιγμήν πως ήταν ο επικηρυγμένος Σωτήρης Αναστασιάδης. Τους θεώρησαν πολύ σημαντικά πρόσωπα και τους μετέφεραν αρχικά στην ΚΥΠ, δίπλα στην Ασφάλεια της οδού Μπουμπουλίνας. Οι πανταχού παρόντες ασφαλίτες, ο Μπάμπαλης και ο Μάλλιος, έφθασαν αμέσως εκεί. Στις 10 π.μ. μετέφεραν την Μ. Καλλέργη στο γραφείο του κ. Λάμπρου, στο κτίριο της Ασφαλείας, ο οποίος μόλις την είδε, αναφώνησε: "Μαρία, παιδί μου, πώς σ’ έκαναν έτσι χωρίς τις διαταγές μου;" Και… ο ευσυγκίνητος κύριος Λάμπρου, με στοργική φωνή, συνέχισε: "Πέστα μας όμως όλα, γιατί διαφορετικά θα πας στον Διόνυσο". Πραγματικά, στις 12 μμ, ο Γκραβαρίτης την μετέφερε στον Διόνυσο, όπου παρέμεινε 40 ολόκληρες μέρες, μέσα στο χειμώνα. Για ένα μήνα τη βασάνιζαν μέχρις εξαντλήσεως. Μετά την άφησαν 10 μέρες να συνέλθει λιγάκι, πριν τη μεταφέρουν στην Ασφάλεια. "Όλοι με βασάνιζαν χωρίς έλεος, μα περισσότερο απ’ όλους ο Μπούφας και ο Κουμμουνιστοφάγος Μαυρομμάτης", λέει ή Μαρία Καλλέργη. Κάθε στιγμή μέρα και νύχτα δεν ήξερες τι θα σκαρφιστούν να σου κάνουν. Όλο αυτό το διάστημα οι δικοί μου δεν ήξεραν πού βρίσκομαι. Ο ευγενέστατος κ. Λάμπρου τους είχε πει: "Την σκότωσαν οι δικοί της". Και η Μαρία Καλλέργη συνεχίζει: "Στον Διόνυσο, οι κρατούμενοι στο στρατόπεδο έτρωγαν μέρα παρά μέρα. Αυτό όμως ήταν το λιγότερο. Το σβήσιμο των τσιγάρων πάνω στο κορμί των κρατουμένων ήταν κάτι το φοβερά συνηθισμένο. Επίσης ή φάλαγγα γινόταν μ’ οτιδήποτε. Ακόμα και με λοστούς των έξη εκατοστών. Στα καλά καθούμενα σού έβγαζαν τα ρούχα και σε βουτούσαν στο νερό. Υπήρχε απ’ έξω κάτι σαν στέρνα, σαν συντριβάνι. Όταν έφυγα από κει, ήμουν κατάμαυρη απ’ το ξύλο, σχεδόν αγνώριστη. Ο Γκραβαρίτης, ο Καραπαναγιώτης κι ο Μπάμπαλης ανέβαιναν κάθε δυο -τρεις μέρες. Καμιά φορά κι ο Λάμπρου. Μια φορά ανέβηκε και ο διοικητής Ασφαλείας Προαστίων. Στο διάστημα που ήμουν στον Διόνυσο δεν είδα κανέναν άλλο κρατούμενο. Πριν πάω εγώ ήταν ο Αριστείδης Μανώλακας και τις τελευταίες μέρες που επρόκειτο να με πάρουν ήρθε ο Κάππος. Παρ’ όλο που δεν ήταν κανένας άκουγα καμιά φορά διαταγές και πυροβολισμούς σαν να εκτελούσαν κάποιον. Οι εικονικές αυτές εκτελέσεις έδιναν και έπαιρναν. Ξημερώματα σου έδεναν τα μάτια και σε πήγαιναν σ’ ένα τοίχο. Οι άλλοι περίμεναν τάχα να σ’ εκτελέσουν. Δίνανε και διαταγές με όλους τους κανόνες… Ήταν κάτι ασύλληπτα τρομακτικό".


Στις στρατιωτικές φυλακές Μπογιατίου, ο Διοικητής του “Στρατοπέδου Παπαβασιλόπουλου”, μας καλωσόρισε με σεβασμό και φιλόξενη διάθεση. Ο Στάθης Παναγούλης διηγήθηκε πως αν και συγκρατούμενος με τον αδερφό του Αλέκο για ενάμιση χρόνο, δεν ειδωθήκανε ούτε μια φορά. Λίγο πριν τελειώσει την ομιλία του, αποσύρθηκε βουρκωμένος.


Ο Θόδωρος Τζιαντζής, εκ μέρους του Συνδέσμου Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών, ο Βασίλης Δεδότσης μας διηγήθηκε την σπαρακτική εμπειρία του Κώστα Κάππου, όταν του προκαλούσαν εξάρθρωση κρεμώντας σακιά τσιμέντου 50 κιλών στο κάθε χέρι και του έκαιγαν την κοιλιά με ασβέστη.

Ο Θανάσης Αποστολάς, κατηγορούμενος για οργάνωση του ΚΚΕ στο στρατό, υπήρξε ο τελευταίος πολιτικός κρατούμενος και απελευθερώθηκε δύο μέρες μετά την πτώση της χούντας.


44 σχόλια:

  1. Όταν έλεγε ο Σεφέρης....."η μνήμη όπου και να την αγγίξεις πονεί" μάλλον στην ιστορική μνήμη της Ελλάδας αναφερόταν που δυστυχώς είναι εξαιρετικά κοντή!
    Συγκινητικό το οδοιπορικό σας Μαρία μου.
    Τις φιλούρες μου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κι όπως είπε ο Ελύτης μας "Κι ούτε μια μέρα, μια στιγμή στον τόπο αυτόν, που να μη γίνεται άδικο και φονικό κανένα"...
      Τα φιλιά μου Χριστινάκι μου!

      Διαγραφή
  2. H πραγματική σύγχρονη ιστορία του τόπου μας .....φρίκη...!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Την οποία ορισμένοι νοσταλγοί, ευελπιστούν να την αναβιώσουν. Αυτή κι αν είναι φρίκη!
      Κλαυδία μου σ' ευχαριστώ πολύ που μοιράστηκες μαζί μου αυτή τη "βόλτα"...

      Διαγραφή
  3. Και τώρα τι γίνεται Μαρία μου αναρωτιέμαι.
    Η αντίσταση και τα μαρτύρια που πέρασαν αυτοί οι άνθρωποι μας λέει τίποτα;;
    Τα μαθαίνουν τα παιδιά μας;;
    Θα τα θυμόμαστε πάντα;;
    Θα πορευόμαστε με γνώμονα όλα αυτά;;
    Αναρωτιέμαι.
    Δεν πρέπει να ξεχνάμε και να αφήσουμε κανέναν κερατά να τα λέει όπως θέλει.
    Πολύ με συγκίνησες.
    Την καλημέρα μου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Στο χέρι μας είναι Ελενάκι μου. Τη μνήμη μας μόνοι μας την ορίζουμε. Τη μοίρα μας επίσης...
      Σε φιλώ γλυκά♥

      Διαγραφή
  4. Καλημέρα Μαρία!! Όσο θα περνούν τα χρόνια τόσο κάποιες αλήθειες θα ακούγονται περισσότερο. Όταν είναι ζεστά τα εγκλήματα κουκουλώνονται πιο εύκολα. Αλίμονό μας να πιστέψουμε πως στερέψανε οι δίκαιοι άνθρωποι!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αυτό πιστεύω κι εγώ Χριστίνα μου. Δεν στέρεψε ποτέ αυτός ο τόπος από ήρωες. Ίσως γι αυτό υπάρχουμε ακόμα ως έθνος.
      Τα φιλιά μου!

      Διαγραφή
  5. ΑΓΝΩΣΤΑ επεισοδια,για αγνωστους....
    Που σε λιγο θα χαθουν...
    Και οποιος δεν τα μαθει..
    Θα επαναληφθουν,για να τα μαθει...

    Ευχαριστουμε Μαρια..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Δε πρέπει να ξεχνάμε! Βασικά δε ξεχνάμε απλως πολλοι προσπαθουν να τα κουκουλωσουν! Υπαρχουν ομως μνημες, θυμησες, γεγονοτα, ανθρωποι σαν εσενα που τα ξαναπροβαλλουν! Κι αξιζει! Μπραβο Μαρια μου!

    Φιλακια πολλα! Καλημερα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τα μπράβο ανήκουν σ' όσους οργανώνουν αυτούς τους "περιπάτους" και μας φέρνουν σ' επαφή με την ιστορία.
      Σ' ευχαριστώ πολύ που πέρασες Κική μου!

      Διαγραφή
  7. Καλημέρα Μαρία
    Πολύ καλή η παρουσίασή σου
    Έχω την εντύπωση πως οι αφανείς ήρωες
    αυτοί που δεν μαρτυρούνται πως βάλανε
    τον πιο μεγάλο λίθο.....

    πολλά φιλιά ♥

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έχουμε αυτό το κουσούρι ως λαός. Λέμε "ήρωες" τους πρωταγωνιστές μιας ταινίας κι ύστερα γκρινιάζουμε πως ο τόπος δεν έχει άξιους ηγέτες... Τι να πεις;
      Φιλιά πολλά κι από μένα Ελενάκι μου!

      Διαγραφή
  8. Ποιοι αγωνίστηκαν στην επανάσταση κατά των τούρκων και ποιοι κυβέρνησαν μετά.
    Ποιοι αγωνίστηκαν στη γερμανική κατοχή και ποιοι κυβέρνησαν μετά.
    Ποιοι αγωνίστηκαν στην απριλιανή χούντα και ποιοι κυβέρνησαν μετά.
    Οι ιστορικοί καταγράφουν. Την ερμηνεία των «ατασθαλιών» τής Ιστορίας την ψάχνει ο προβληματισμένος πολίτης. Και προσπαθεί να κατανοήσει. Να βρει τι σημαίνει ακριβώς η λέξη Λαός…
    Χωρίς τα γνωστά επίθετα των δημεγερτών αλλά και πλείστων ποιητών: περήφανος, προδομένος, ευκολόπιστος κλπ.
    Εξαιρετική η ανάρτησή σου, Μαρία.
    Να γινόταν να τη διαβάσουν οι χιλιάδες που ψήφισαν τη μαυρίλα στις πρόσφατες εκλογές και να δώσουν κατόπιν μια απάντηση. Τι θα έλεγαν άραγε;
    Και τι γνώμη θα είχαν για την τιμωρία των ανθρωπόμορφων βασανιστών.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αυτή εν ολίγοις, είναι η ιστορική μας πορεία. Ακριβώς έτσι Άρη μου!
      Δεν ευελπιστώ ότι οι ανιστόρητοι ψηφοφόροι θα ξυπνήσουν απ' τον μακάριο ύπνο τους. Είναι ξοφλημένοι όλοι τους.
      Ειλικρινά σ' ευχαριστώ για το εξαιρετικό σου σχόλιο!

      Διαγραφή
  9. Μια ανάρτηση ταξίδι ολόκληρο στην πρόσφατη ιστορία!!
    Και πόσο σωστό το σχόλιο του Άρη!!

    Προσωπικά δεν με τρομάζει μήπως ξεχάσουμε όσοι γνωρίζουμε, αυτό είναι αδύνατον!
    Με τρομάζει που κάποιοι επιλέγουν να τα θυμούνται "αλλιώς"...παραποιημένα και αρκούντως απενοχοποιημένα ώστε να τους βολεύουν στα "σκοτεινά" τους σχέδια!!
    Να είσαι καλά βρε Μαριώ!!
    Φιλιά πολλά!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Στο σχόλιο του Άρη είναι όλη η ουσία. Για να έχουμε ολόκληρη την εικόνα της πορείας μας και ν' αντιληφθούμε πως τα κέντρα αποφάσεων είναι έξω απ' τη χώρα. Χρόνια τώρα...
      Σ' ευχαριστώ πολύ Μαράκι μου!

      Διαγραφή
  10. Στο σχολείο πότε θα μπουν όλα τούτα ως ιστορία; ε;
    Όταν αρχίσουν να διδάσκονται θα χαρώ αφάνταστα!
    Ότ,τι έμαθα το έμαθα ψάχνοντας μόνη μου!
    Και χάρη του διαδικτύου μαθαίνω κι άλλα!
    Μαρία μου, σε ευχαριστώ ♥

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Είναι προσωπική μας ευθύνη να τα μάθουμε Αριστέα μου. Σελφ-σέρβις που λένε. Η ιστορία δεν σερβίρεται ποτέ στην πραγματική της διάσταση, για ευνόητους λόγους. Η προβατοποίηση όπως ξέρεις καλύτερα κι εσύ, ξεκινάει απ' τα θρανία...
      Φιλιά πολλά Αριστάκι μου ♥

      Διαγραφή
  11. Αγαπητή μου Μαρία καλή σου μέρα.
    Σε ζηλεύω που έζησες την εμπειρία ενός τόσο υπέροχου οδοιπορικού.
    Φανταστικός ο τρόπος που καταγράφεις όσα έζησες.
    Συγκινητικά τα στιγμιότιπα που αφηγείσαι.
    Μια ανάρτηση ιστορία.
    Νάσαι καλά καλή μου φίλη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ήταν όντως μοναδική εμπειρία Ντένη μου. Δεν μπορώ να μεταφέρω τα συναισθήματα και την ανατριχίλα που νιώθεις όταν περπατάς σ' αυτά τα μέρη. Ευτυχώς υπάρχουν πολλές δραστηριότητες πλέον & η ιστορία είναι ανοιχτή για όποιον επιθυμεί να τη δει καταπρόσωπα.
      Να'στε όλοι καλά και σ' ευχαριστώ πολύ για τα σχόλια σου!

      Διαγραφή
  12. Η σύγχρονη ιστορία πονά τους ενόχους, όχι τους αγωνιστές. Γι’ αυτό δεν προβάλλεται, γι’ αυτό δεν καταγράφεται στα σχολικά βιβλία. Γιατί οι ένοχοι έχουν το πάνω χέρι. Ακόμα!
    "Για να μην ξυπνήσουν μνήμες."
    Ποιών; Των καθαρμάτων; Των δημίων; Των προσκυνημένων; Των φασιστών;
    Και αρκούμαστε σε "συνωστισμούς" ημιηλίθιων και καθυστερημένων που είδαν το Ζάλογγο ως …πολιτιστικό δρώμενο.

    Αλήθεια, αυτό το οδοιπορικό μνήμης καταγράφηκε από καμία κάμερα; Ή δεν είχαν χρόνο γιατί έπρεπε να υπερασπιστούν τον Μπόμπολα για τα κλεμμένα και τον Μαρινάκη για τα στημένα;
    Τι ρωτάω τώρα…!

    ΥΓ: Όταν λες Μάλλιος, αναφέρεσαι στον αρχιβασανιστή της χούντας τον οποίο η νουδού του Σαμαρά τον έκανε [αφίσα];

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πλάκα κάνεις; Αν υπήρχε κάμερα, θα το κάναμε πανηγύρι. Ούτε φωτογραφίες δεν βγάλαμε. Είχαμε καθηλωθεί απ' αυτά που ακούγαμε.
      Και ναι ο Μάλλιος είναι το γνωστό "μεγαλο-στέλεχος" της ΕΣΑ. Κατά καιρούς, όπως μας είπαν, αυτός και ο Καραπαναγιώτης επισκέπτονταν το Μπογιάτι κι έριχναν κι αυτοί τις ψιλές τους. Για να κρατιούνται σε φόρμα...

      Διαγραφή
  13. Μαρια μου, μου εφαγε πριν το σχολιο. Ελεγα ποσο δυνατη εμπειρια θα ταν για σενα αυτη η καταθεση που μας εξιστορεις.. Με τρομαζει ποση κτηνωδια και ποσο ευκολα την εξαπολυει ενας ανθρωπος προς εναν αλλον... Αλλα περισσοτερο με θυμωνει η παραποιηση της ιστοριας.. Σαν λαος δυστυχως πασχουμε απο μνημη χρυσοψαρου, θελω να πιστευω στην μειοψηφια.. Μακαρι δηλαδη..
    Σε φιλω Μαρια μου, καλη βδομαδα να χεις! Σε ευχαριστουμε για την αναρτηση. Θυμηθηκα ενα διστιχο του Χριστιανοπουλου, νομιζω ταιριαζει για την ιστορια: και τι δεν κανατε για να με θαψετε, ομως ξεχασατε πως ημουν σπορος..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ένα θα σου πω. Οι περιγραφές στα βιβλία, "στρογγυλεύουν" τις λέξεις και τα νοήματα. Όταν τ' ακούς κατευθείαν απ' τους ανθρώπους που τα έζησαν, αναρωτιέσαι πώς επέζησαν και πώς βρίσκουν το κουράγιο να αναβιώνουν τους εφιάλτες τους.
      Τα λόγια του Χριστιανόπουλου ταιριάζουν απόλυτα Μαριλένα μου, δίκιο έχεις.
      Σ' ευχαριστώ πολύ-πολύ για τα λόγια σου!

      Διαγραφή
  14. Μακαρι να μην επαναληφθούν τετοιες βρωμικες ιστοριες και ποτε να μην γινονται παρανομοι οσοι πολεμαν για την ελευθερια και τα πιστευω τους Ακομα δεν μπορώ να καταλαβω Κανελλακι μου πως σερβιρουν την ιστορια οι ανιστόρητοι... σιγα σιγα ο λαος θα ξυπνήσει και θα γραψτει η αλήθεια...αχ! γιατί παντα να υπαρχουν οι μεν και οι δεν..... .. δεν γινεται να ειμαστε ολοι μαζί να κανουμε θαυματα..!!!
    Στα παρακεινα σου.......... ενα βλεμμα που τριπώνει παντού..!!! φιλώ σε...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Όχι μόνο τη σερβίρουν,αλλά τη μαγειρεύουν κιόλας. Κατά πως τους βολεύει...
      Σ' ευχαριστώ πολύ Ρουλάκι μου ♥

      Διαγραφή
  15. Συγκλονιστική η σημερινή σου μαρτυρία και συνάμα ανατριχιαστική Μαρία μου.
    Κρανίου τόποι στην κυριολεξία όπου άνθρωποι, απλοί, καθημερινοί μαρτύρησαν την πίστη τους για ζωή και ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
    Και ερχόμαστε σήμερα στη λήθη, στην ισοπέδωση, στον αφανισμό.
    Πάντα το έλεγα και ήθελα να ρωτήσω την Νάντια Βαλαβάνη, όλος αυτός ο κόσμος που μαρτύρησε, δικαιούται ή όχι της δικαίωσης ; της συμβολικής αναγνώρισης ; και γιατί δυστυχώς, κατά την ρήση του νυν πρωθυπουργού "δεν θα πρέπει να είμαστε ρεβανσιστές"....
    Ποιος μίλησε για ρεβανσισμό ; ποιος μίλησε για εκδίκηση ;
    Για αναγνώριση και ηθική δικαίωση μιλάμε, απλή, άδολη, πολιτική και κοινωνική, με σαφέστατους συμβολισμούς.
    Αλλά τι λέω.......μια ζωή τρέχουν οι ηγήτορες πίσω από την άρχουσα τάξη να "απολογούνται" σε αυτήν τρέμοντας και τον ίσκιο τους...
    Καλό βράδυ Μαρία. Δεν λέω άλλα γιατί ...φούντωσα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κι εγώ είχα παρόμοιες ενστάσεις και φουντώματα Γιάννη μου.
      Όταν όμως γνώρισα κάποιους απ' αυτούς τους ανθρώπους, κατάλαβα ότι δεν περιμένουν καμιά επίσημη αναγνώριση.
      Άλλωστε μέχρι πρότινος, ήμασταν ακόμα σε απόλυτο καθεστώς υποτέλειας. Όπως λέει κι ο Πέτρος πιο πάνω, η ΝΔ έκανε διαφήμιση διαμαρτυρόμενη για τη δολοφονία του Μάλλιου... τι να λέμε τώρα;

      Πάντως να ξέρεις πως σε τέτοια δρώμενα, υπάρχει πάντα δυνατότητα για κουβέντα κι ερωτήσεις.
      Σ' ευχαριστώ πολύ για την επίσκεψή σου Γιάννη και για τα εύλογα ερωτήματα που εκφράζεις!

      Διαγραφή
  16. Σαν εγγονή αντιστασιακού, αριστερού και μετέπειτα "φιλοξενούμενου" εξόριστου στη Μακρόνησο, θέλω να σ' ευχαριστήσω θερμά γι' αυτή την ανάρτηση!...
    Τα λόγια είναι φτωχά...
    Έχεις την εκτίμηση και το σεβασμό μου!
    Μαρίνα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μαρίνα μου σε καλωσορίζω στο Απάγκιο και σ' ευχαριστώ απ' την καρδιά μου για το σχόλιο που άφησες.
      Σε αντίστοιχη "βόλτα" στην Μακρόνησο, είχα την τύχη να γνωρίσω υπέροχους ανθρώπους και ν' ακούσω τις συγκλονιστικές μαρτυρίες τους. Είσαι τυχερή που κουβαλάς τέτοια κληρονομιά. Να είσαι καλά και η εκτίμηση είναι αμοιβαία!

      Διαγραφή
  17. Μαρία καλημέρα ,
    Ιδιαίτερα σημαντικό σαν γεγονός η περιήγηση σε τόπους μαρτυρίου. Εξαιρετικό και το κείμενο σου που το διάβασα από την πρώτη κιόλας ημέρα της ανάρτησης και με συγκίνησε. Παρακολούθησα με ενδιαφέρον και τα σχόλια και ομολογώ ότι εντυπωσιάστηκα. Χαίρομαι που βλέπω μια νεώτερη γενιά να είναι προβληματισμένη , που αναζητά ιστορικά μονοπάτια και αποκτά άποψη.
    Νομίζω ότι η κομβική λέξη που απαντά στο ερώτημα ποιοι αγωνίστηκαν και ποιοι αγωνίζονται είναι μία , ο Λαός , οι καθημερινοί άνθρωποι....

    Σκέψου και πόσοι ανώνυμοι βρέθηκαν και την εποχή της χούντας διωκόμενοι δίχως ποτέ καν να το καταγράψουν. Θυμάμαι γύρω το 1980 υπήρχε στη νεαροπαρέα μας φίλος που στο Πολυτεχνείο του 73 είχε φάει σφαίρα στο πόδι και μας το έκρυβε...

    Τελευταία έχω ανοίξει μια κουβέντα με «συντρόφους» που λογίζονται ότι η εικόνα της Εθνικής Αντίστασης και οι αγωνιστές της έχουν «κλείσει» τον κύκλο τους και ιστορικά και βιολογικά και συνεπώς πρέπει σιγά – σιγά να απέρχονται και να «καδράρονται». Χαίρομαι που σήμερα μου δίνεις ένα ακόμη δυνατό επιχείρημα ότι υπάρχει παρουσία και συνέχεια. Οι αγώνες έχουν συνεχή ροή....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τάσο μου... σ' ευχαριστώ πολύ για τις σκέψεις σου, που ξέροντας την πορεία σου, έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα για μένα.
      Προφανώς ο φίλος που έφαγε σφαίρα στο πόδι του, δεν ανήκει στην παρέα των "συντρόφων" που βιάζονται να κλείσουν το πιο μεγάλο κεφάλαιο της σύγχρονης ιστορίας μας.
      Μα ίσα-ίσα τώρα είναι που πρέπει να την ξεθάψουμε επιτέλους και να τη δούμε κατάμουτρα.
      Να'σαι καλά και πάλι σ' ευχαριστώ για την επίσκεψή σου!

      Διαγραφή
  18. Και να δεις πως τώρα ο Διόνυσος και το παλιό Μπογιάτι, δλδ ο τωρινός Αγ. Στέφανος, "φιλοξενούν" βίλες, τράπεζες, αδιαφορία και ελάχιστα κλειστά μαγαζιά... τα Βόρεια Προάστια, είναι πια ένας άλλος κόσμος... και εκεί κανείς δεν θέλει να θυμάται.
    Άλλο ένα μπράβο Μαρία μου, για την ταρακουνιστική σου "βόλτα"...

    Πολλά ΑΦιλιά καρδιάς!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Το περίεργο είναι πώς παραχωρήθηκαν δημόσιες εκτάσεις του πρώην στρατοπέδου, για να κτιστούν βίλες...
      Κι αυτό που λες το ένιωσα Στεφανία μου. Η συμμετοχή ήταν μικρή και οι πιο πολλοί ήρθαν από άλλες περιοχές. Κι ήταν εντελώς αντιφατικό να μιλάμε για τόπους μαρτυρίου, την ώρα που κάνανε παρέλαση πανάκριβα τζιπ στο δρόμο. Μας κοιτούσαν σαν εξωγήινους...
      Σ' ευχαριστώ πολύ για το σχόλιο σου!

      Διαγραφή
  19. Σε ανάλογα δικά μου οδοιπορικά σφίχτηκε η καρδιά μου, ανέβηκε ένας κόμπος στο λαιμό, βούρκωσαν τα μάτια μου, πλακώθηκε η ψυχή μου... αλλά και, περίεργο, ένιωσα τη δύναμη του ανθρώπου όταν αντιστέκεται και αισθάνθηκα δυνατή κι εγώ. Και βγήκα από το οδοιπορικό έτοιμη να παλέψω για τα καθημερινά...
    Συγκινητικό το οδοιπορικό σου, Μαρία μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σ' ευχαριστώ Αλεξάνδρα μου!
      Αποτύπωσες με ακρίβεια αυτό που ένιωσα κι εγώ.
      Μαζί με μια δόση θυμού δεν σου κρύβω. Περίμενα να έχουν μεγαλύτερη απήχηση αυτές οι εκδηλώσεις. Όπως γεμίζουν τα γήπεδα για ένα ντέρμπυ ας πούμε...
      Καλό σου βράδυ και σ' ευχαριστώ πολύ που πέρασες!

      Διαγραφή
  20. Αυτός ο λαός έχει νιώσει στο πετσί του μεγάλες αγριότητες.
    Χαίρομαι που υπάρχουν άνθρωποι που προσπαθούν να κρατήσουν ζωντανές τις μνήμες
    όσο οδυνηρές κι αν είναι αυτές
    και να τιμήσουν τους αγωνιστές με σεμνές και όμορφες τελετές - οδοιπορικά.
    Μπράβο και σε σένα που μας μετέφερες εικόνες και παλμό του οδοιπορικού αυτού.
    Φιλιά πολλά

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Να'σαι καλά Φλώρα μου!
      Σ' ευχαριστώ πολύ για την επίσκεψή σου!

      Διαγραφή
  21. Συγκλονιστικά αυτά τα στοιχεία της νεότερης ιστορίας μας Μαρία μου.
    Πρέπει να περαστούν και στα ΜΜΕ να μαθευτούν και από τη νεολαία μας.
    Όσο για την υφυπουργό μας χαίρομαι που μου έδωσες αυτά στοιχεία της προσωπικότητάς της
    για να την εκτιμήσω ακόμα περισσότερο.

    Φιλάκια πολλά
    για μια όμορφη Πρωτομαγιά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κι εγώ δεν είχα ιδέα για την ιστορία της, όπως και για όλα αυτά τα σημεία απ' τα οποία περνάμε συχνά, χωρίς να γνωρίζουμε τι είχε γίνει στο παρελθόν. Αν υπήρχε τουλάχιστον ένα μικρό μνημείο. Τιμής ένεκεν...
      Σ' ευχαριστώ πολύ Ζουζού μου και σου εύχομαι Καλή Πρωτομαγιά!

      Διαγραφή
  22. ΜΝΗΜΗ και ΓΝΩΣΗ, που μαζί γεννούν την ΑΦΥΠΝΗΣΗ. Αυτό μας πρόσφερες, Μαρία μου.
    Κάτι μου λέει πως σύντομα θα ξανασυζητήσουμε γι αυτό, αν και η ανάρτηση σου βρίσκεται μπροστά από τους προβληματισμούς μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Χαίρομαι που συμπορεύονται οι προβληματισμοί μας και περιμένω με ενδιαφέρον να το ξανασυζητήσουμε σύντομα.
      Αννούλα μου πολλούς χαιρετισμούς και ευχές για την αυριανή Πρωτομαγιά!

      Διαγραφή

Ευχαριστώ πολύ για τα σχόλιά σας.