«Εκεί που ανοίγει ένα σχολείο, κλείνει μια φυλακή» [*]

 

To ημερολόγιο γράφει Δευτέρα 27 Μαρτίου 2023 (παγκόσμια ημέρα θεάτρου) και γύρω στις 11.00 το πρωί, η σιδερένια πόρτα των φυλακών ανηλίκων στον Αυλώνα, ανοίγει για να μας υποδεχτεί. Παρέα με ένα νέο παιδί που είναι, μεταξύ όλων των άλλων, δραστήριος ακτιβιστής και υπέρμαχος της έμπρακτης αλληλεγγύης, διασχίζουμε τις φυλακές, αγκαλιά με τα βιβλία μας και τη λαχτάρα μας να έρθουμε σ’ επαφή με τους μαθητές του σχολείου. Ο Νικόλας Κολυτάς είναι νομικός και δημοσιογράφος, πρόσφατα δε εκδόθηκε το πρώτο του βιβλίο «Ξεριζωμένος βασιλικός» (εκδ. 24γράμματα). Με αφορμή την παρουσίαση των βιβλίων μας, η κοινή μας επιδίωξη είναι να ανοίξουμε ένα δίαυλο επικοινωνίας και γόνιμης συζήτησης με όσους μαθητές θα επέλεγαν να παρακολουθήσουν αυτές τις 2 διδακτικές ώρες κοντά μας, παρουσία του Πέτρου Δαμιανού που στήριξε και φρόντισε να υλοποιηθεί αυτή η δράση.

Ο Πέτρος Δαμιανός είναι διευθυντής στο κατάστημα κράτησης ανηλίκων Αυλώνα. Κουβαλά στις πλάτες του 28 χρόνια αγώνα προκειμένου να χτίσει εκπαιδευτικό σύστημα μέσα στις φυλακές. Η ιστορία του πάει πίσω στο '94, όταν ξεκίνησε εθελοντικά ως εκπαιδευτής σε ιδρύματα. Από το 2000, ξεκινά μια μακρά πορεία ως διευθυντής του σχολείου των φυλακών Αυλώνα, όπου υπάρχει πλέον Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο και ΙΕΚ. Πρόκειται για εκπαιδευτική επανάσταση, δεδομένου ότι σε καμία άλλη φυλακή νέων ή ενηλίκων δεν υφίστανται όλες οι βαθμίδες της εκπαίδευσης.

Ο Νικόλας παρουσιάζει το βιβλίο μου κι εγώ το δικό του. Αν και διαφορετικού ύφους τα βιβλία μας, αστυνομικό μυθιστόρημα του Νικόλα, ποίηση με εικαστικά το δικό μου, οι ιδέες μας εφάπτονται και καταλήγουν στον ίδιο τερματικό σταθμό. Αλληλεγγύη, ένας κόσμος «Χωρίς σύνορα», πάντα με το μέρος των καταπιεσμένων και των ευάλωτων. Κοντά μας έρχεται και η φιλόλογος του λυκείου. Κάθεται ανάμεσα στα παιδιά.

Το μούδιασμα των πρώτων λεπτών μέχρι να γνωριστούμε καλύτερα, διαδέχεται μια ανοιχτή κουβέντα με αυθόρμητες ερωτήσεις που καταδεικνύουν τη δίψα για επικοινωνία και επαφή με τις λέξεις, τις ιδέες και τα ερωτήματα που θέτουν τα βιβλία μας. Κάποιοι βοηθούν με τη μετάφραση στη γλώσσα του διπλανού τους που δεν καταλαβαίνει όλα όσα λέμε. Οι πιο τολμηροί σηκώνουν χέρια και θέτουν ερωτήσεις. Ακολουθούν κι άλλοι. Ρατσισμός, ελευθερία και δικαιοσύνη, μονοπωλούν το ενδιαφέρον τους. Μπαίνει η ιδέα απ’ τη μεριά μας, να επιχειρήσουν να γράψουν εντυπώσεις μετά την ανάγνωση των βιβλίων μας. Λίγες λέξεις, ένα συναίσθημα, ό,τι θέλουν να εκφράσουν. Ο καθένας με τον τρόπο του. Με την αμυδρή ελπίδα πως ίσως θα μπορούσαμε να τα δουλέψουμε και να βγει ένα συλλογικό βιβλίο. Ποιος ξέρει; Μπορεί και να το καταφέρουμε κι αυτό…

Γνωρίζοντας κι άλλους εκπαιδευτικούς μετά τη λήξη της παρουσίασης, διαπιστώνουμε με πόση αγάπη και κατανόηση βρίσκονται στο πλευρό των μαθητών.

Κι όπως έγραψε κι ο Νικόλας στην ανάρτησή του: “Από σήμερα στη βιβλιοθήκη του σχολείου θα υπάρχουν 24 βιβλία παραπάνω. Δωρίσαμε τα βιβλία μας με την Μαρία με όλη μας την ψυχή. Και ελπίζουμε αυτή η σχέση να έχει συνέχεια. Γιατί όπου υπάρχει αλληλεγγύη και κατανόηση, υπάρχει και ζωή”.

Θερμές ευχαριστίες και στον εκδότη μας Γιώργο Δαμιανό που απ’ την πρώτη στιγμή αγκάλιασε την ιδέα μας και πρόσφερε τα βιβλία που δωρίσαμε στη βιβλιοθήκη του σχολείου.

ëΚι ένα αφιέρωμα στην ψυχή του σχολείου που αξίζει να διαβάσουμε όλοι, για να διαπιστώσουμε τις δυσκολίες και το καθόλου υποστηρικτικό κατεστημένο που μάχεται καθημερινά, χρόνια τώρα.

«Εκεί που ανθίζουν και τ’ αγκάθια. Ο άοκνος εργάτης διευθυντής του σχολείου των φυλακών Αυλώνας Πέτρος Δαμιανός μιλά στην ΑΥΓΗ της Κυριακής για το πώς ανθίζουν οι ψυχές των έγκλειστων παιδιών του».

[*] Βίκτωρ Ουγκώ