«Ω ρε πού πάμε;»

Ο Κλέαρχος Ζουγκαλάς, ο κύριος Νεόκοσμος, ο δεσμοφύλακας Χαράλαμπος Μπαζούκας, 

ο Παυλάρας, ο Νικόλαος Σπανοβαγγελοδημήτρης / του Νικόλα ή Γύλος, 

ο Βαγγέλης Ταρνιάτης με την αδελφή Ευτυχία, ο Πότης της κυρίας Αμαλίας,  
ο Ζάχος στην "Ωραία των Αθηνών", πρόεδρος τους συλλόγου "Πνεύμα και Ηθική",

ο  Λουκάς, σωφέρ των Ζεμπερέων...

Ο Βασίλης μας!

Έφυγε στις 10 του Μάρτη, πριν 46 χρόνια.

Η καρδιά του τον πρόδωσε στα 66 του, στην αυλαία των γυρισμάτων της τελευταίας του ταινίας  «H αριστοκράτισσα κι ο αλήτης».

Πορεία ζωής με σκαμπανεβάσματα, φτώχεια και σκληρό αγώνα. Από πιτσιρικάς μαζί με τον αδερφό του, σηκώνουν το πηλοφόρι της επιβίωσης. Εργατάκος, αχθοφόρος, μάστορας και μαραγκός στο θέατρο Έντεν του Θησείου. Φανταρηλίκι, έρωτες και ασίγαστο πάθος να κάνει τους άλλους να γελούν με τις μιμήσεις και τις γκριμάτσες του. Τους κουρασμένους απ’ το μόχθο της μέρας εργάτες και τους σκυφτούς απ’ τα βάσανα της ζωής συνανθρώπους του.

Ο σκηνογράφος του Έντεν που τον έχει στη δούλεψή του, τον σπρώχνει ένα βράδυ στη σκηνή, δίκην αστείου. Το θέατρο γεμάτο κόσμο που τον παρακολουθεί αμήχανα. Ο Αυλωνίτης δεν χάνει στιγμή την ψυχραιμία του. Αυτοσχεδιάζει και μιμείται ηθοποιούς του βωβού, κάνοντας γκριμάτσες και στημένες γκάφες. Παραλήρημα στην πλατεία. Τον χειροκροτούν ενθουσιασμένοι. Εκείνο το βράδυ έπεσε ένα αστέρι, που ήταν προορισμένο να μεγαλουργήσει και ν’ αφήσει ανεξίτηλα χνάρια στην πολιτιστική μας κληρονομιά.

1932: Αυλαία για  τον Ελευθέριο Βενιζέλο, στην εξουσία. Οικονομική κρίση, δυσβάσταχτη φορολογία, πείνα και κήρυξη χρεοκοπίας (καλή ώρα)... 

Πολιτικοί και παρατρεχάμενοι που είναι μπλεγμένοι σε σκάνδαλα, είναι το πρώτο θέμα  των εφημερίδων, όσων δημοσιογράφων βέβαια τολμούν να τα βάλουν με το πανίσχυρο κατεστημένο.

Θέατρο Περοκέ:  Ανεβαίνει η «Κατεργάρα» κι ο κόσμος σπεύδει να απολαύσει τα νούμερα, που λόγω των ραγδαίων εξελίξεων, ανανεώνονται σχεδόν σε καθημερινή βάση και ξεμπροστιάζουν τους πολιτικάντηδες.

Ο 27χρονος Βασίλης Αυλωνίτης παίζει το νούμερο του: «Απ' τους πολιτικούς βγήκαν τα κολοκύθια». Καυτηριάζει τα σκάνδαλα, αναφέρει ονόματα, ξεμπροστιάζει τον τότε υπουργό Γαλόπουλο και το «σκάνδαλο της κινίνης». Στην πρώτη σειρά κάθονται τέσσερις Κοτζαμάνηδες, πληρωμένοι δολοφόνοι της εποχής.

Εισβάλλουν στη σκηνή ουρλιάζοντας και κραδαίνοντας μαγκούρες και ρόπαλα. Ένα όπλο σημαδεύει το κεφάλι του Αυλωνίτη. Ο κόσμος χειροκροτεί, θεωρώντας πως είναι στο νούμερο. Ο 35χρονος τεχνικός Παναγιώτης Μωραΐτης, βγαίνει να δει τι γίνεται. Ο Αυλωνίτης σκύβει και η  σφαίρα βρίσκει τον άτυχο τεχνικό. Πέφτει νεκρός. Οι θεατές ουρλιάζοντας συνοστίζονται στην έξοδο. Ο Αυλωνίτης καταρρέει. «Χάθηκε μια ζωή και φταίω εγώ»,  θα μονολογεί για τα επόμενα χρόνια. Αρνείται να ξανανέβει στη σκηνή.

Συλλήψεις και δίκες κωλυσιεργούν συστηματικά.

Ο Παύλος Γυπάρης [γνωστός και απ’ την εμπλοκή του στη δολοφονία του Ίωνα Δραγούμη], θεωρείται ηθικός αυτουργός  και παρά το ένταλμα σύλληψης εις βάρος του, δεν συλλαμβάνεται ποτέ. Εμφανίζεται όμως «αυθορμήτως» την ημέρα της δίκης. Τελικά στο εδώλιο, εκτός από τον Π. Γυπάρη, κάθονται οι Α. Δικώνυμος, Μ. Σταφυλαράκης, Π. Παπαδοπετράκης και Δ. Μπαδογιάννης. Η δίκη είναι περιπετειώδης. Απ’ το Κακουργοδικείο Πειραιώς συνεχίζεται και ολοκληρώνεται στη Χαλκίδα «προς αποφυγήν επεισοδίων». Τον Δεκέμβριο του 1932 καταδικάζονται μόνον οι δύο από τους δράστες, οι Δικώνυμος και Σταφυλακαράκης σε 7ετή κάθειρξη.

Ως είθισται, αποφυλακίζονται νωρίτερα.

Για την ιστορία: Ο Αλέκος Σακελάριος που πίστευε πολύ στο ταλέντο του Αυλωνίτη και τον επέβαλλε στον Φίνο για το ρόλο του Παυλάρα στη "Λατέρνα", έλεγε πως ο Αυλωνίτης είχε ισοβίως τύψεις πως έγινε αιτία να σκοτωθεί ένας άνθρωπος. Η κορύφωση της αδικίας προήλθε απ’ τα πορίσματα της ανάκρισης, που  αποφάνθηκε πως υπαίτια ήταν η.... καυστική σάτιρα και όχι το χέρι του δολοφόνου.

Υστερογραφικά:  Με πρόφαση το αιματηρό αυτό επεισόδιο, καθιερώνεται ο περίφημος νόμος «Περί Τύπου», που ουσιαστικά ήταν η απαρχή της λογοκρισίας στη σάτιρα και την επιθεώρηση.

«Δεν θα ξαναβγει Αυλωνίτης!», μ’ αυτό το αξίωμα μεγάλωσα. Οι οικογενειακές συνάξεις για τις ελληνικές ταινίες τα σαββατόβραδα ή τα κυριακάτικα μεσημέρια, ήταν κανόνας απαράβατος. Τότε δεν καταλάβαινα τη σοφή διαπίστωση απ’ τα συγγενικά χείλη, αυτά που τρεμόπαιζαν από συγκίνηση στις σκηνές με τον Παυλάρα και τα δυσοίωνα όνειρα με τις τσιγγάνες. Η ζαλωμένη λατέρνα σηματοδοτούσε το φορτίο ζωής των ανθρώπων και το χερούλι που σκορπούσε μαγικές μελωδίες στα πανηγύρια, ήταν η προτροπή για σμιξίματα και κεράσματα ανθρωπιάς και φιλότιμου. Είναι σπουδαίο να υπάρχει, ακόμα και σαν τίτλος ιστορικής ταινίας, αυτή η μοναδική –γλωσσολογικά αλλά και ερμηνευτικά- ελληνική λέξη: «Φιλότιμο».

Τον είδα χτες βράδυ στο στενό πλαίσιο της τηλεόρασης. Πού να χωρέσει τόση λάμψη σ’ ένα κουτί; Όσες ίντσες και να βγάλουμε, αδύνατον να αποτυπώσει το μέγεθος, τη δυναμική και το εκτόπισμα του Βασίλη. Καθώς προχωρούσε κυρτωμένος απ’ το άχθος της λατέρνας στην πλάτη του, γύρισε στιγμιαία το κεφάλι του και μας κοίταξε ίσια στα μάτια.

«Ω ρε πού πάτε;»

[φωτογραφίες, βίντεο, δημοσιογραφικό υλικό και βιογραφικά στοιχεία, αντλήθηκαν από διάφορες πηγές στο διαδίκτυο & από προσωπικές αναγνώσεις σχετικών βιβλίων]

«Στο μπόι των ονείρων μας, στο μπόι των ανθρώπων»

΄΄Νίκος Μπελογιάννης΄΄

1η Μαρτίου του 1952, μία το μεσημέρι. Το διαρκές στρατοδικείο Αθηνών μετά από συνεδρίαση τρεισήμισι ωρών, ανακοινώνει την απόφαση. Οκτώ από τους κατηγορούμενους καταδικάζονται σε θάνατο. Οι υπόλοιποι 21 σε βαριές ποινές φυλάκισης. Οι κατηγορούμενοι που μέχρι τότε βρίσκονται στις φυλακές Καλλιθέας, μαθαίνουν τα νέα από την γραμματεία του στρατοδικείου.

 

Ξημέρωμα Κυριακής, 30 Μάρτη, 1952. Οι κρατούμενοι πέφτουν για ύπνο. Κοιμούνται με τα ρούχα συνήθως, αφού από στιγμή σε στιγμή αναμένουν το θάνατο. Όμως απόψε είναι Σάββατο και γνωρίζουν καλά ότι Κυριακή δεν γίνονται εκτελέσεις. Νόμος απαράβατος, ακόμα και για τις γερμανικές δυνάμεις κατοχής.  Κατά τις 2:30 ξημέρωμα Κυριακής, το κρατητήριο φωτίζεται. Ο Μπελογιάννης πετιέται όρθιος. Ένας φύλακας του ανοίγει την πόρτα, ο Μπελογιάννης τον ρωτά: 

"Πάμε για καθαρό αέρα;"
"Ναι Νίκο, πάτε για εκτέλεση.."

Οι δήμιοι του Μπελογιάννη αποφάσισαν να τους εκτελέσουν Κυριακή, την ημέρα του Θεού που κανένας σε ολόκληρο τον κόσμο δεν επιτρέπεται να πεθάνει στο απόσπασμα. Ο λόγος ήταν ότι οι αρχές φοβόντουσαν τις κινητοποιήσεις. Πρώτος βγαίνει ο Μπελογιάννης, μετά ο Μπάτσης. Του Λαζαρίδη του είπαν: "Εσύ κάτσε". Από τους 8 καταδικασμένους σε θάνατο πήραν μόνο τους Νίκο Μπελογιάννη, Ηλία Αργυριάδη, Νίκο Καλούμενο και τον Δημήτρη Μπάτση. Τον Λαζαρίδη τον άφησαν λόγω ηλικίας και την Έλλη Παππά, παρά το ότι είχε ζητήσει να μην εξαιρεθεί και να πεθάνει με τον Μπελογιάννη, την άφησαν λόγω της προχωρημένης της εγκυμοσύνης.

Στις 3:48, η κλούβα με την φάλαγγα αυτοκινήτων που μεταφέρει τους μελλοθάνατους, φθάνει στο Γουδί πίσω από το Σωτηρία. Στις 4 όλοι βρίσκονται στις θέσεις τους. Εικοσιτέσσερις κάννες σημαδεύουν τέσσερα κορμιά που μέσα τους χωρά όλη η δύναμη και η αξιοπρέπεια ενός λαού.

Στις 4:12, δίνεται η χαριστική βολή... 

Ο Γιάννης Ρίτσος, εξόριστος τότε στον Αϊ – Στράτη, γράφει τον Άνθρωπο με το γαρύφαλλο:

«Ο Μπελογιάννης μας έμαθε άλλη μια φορά πώς να ζούμε και πώς να πεθαίνουμε.

Μ’ ένα γαρύφαλλο ξεκλείδωσε όλη την αθανασία.

Μ’ ένα χαμόγελο έλαμψε τον κόσμο για να μη νυχτώσει (…)».

Τέσσερις μόλις μέρες μετά την εκτέλεσή του Μπελογιάννη και ενώ η Ευρώπη παλλόταν απ' τις διαμαρτυρίες για την εκτέλεσή του, πραγματοποιήθηκαν τα πρώτα μεταπολεμικά καλλιστεία στην Πλατεία Συντάγματος. Με το αίμα των εκτελεσθέντων νωπό ακόμα, οι πολιτικοί και οι κοσμικοί της εποχής, φόρεσαν τα σμόκιν και τις τουαλέτες τους και έσπευσαν στην πασαρέλα του ξενοδοχείου Μεγάλη Βρετάνια. Μεταξύ των παρευρισκομένων, και ο νεαρός (τότε) βουλευτής Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, χειροκροτητής της διαγωνιζομένης εξαδέλφης του, Νταίζης Μαυράκη, που κέρδισε πανηγυρικά τον τίτλο, με το ψευδώνυμο Ακρωτήρι. Εκείνη τη βραδιά γνώρισε την Αθηναία Μαρίκα Γιαννούκου.

Παρουσιαστές του διαγωνισμού ήταν η Μέλινα Μερκούρη και ο Μίμης Φωτόπουλος. Παρόντες επίσης, ο Παπάγος, ο Σοφοκλής Βενιζέλος και άλλοι πολιτικοί. Το τραγούδι για την περίσταση έγραψε ο Μίμης Τραϊφόρος. Πρόεδρος της κριτικής επιτροπής ήταν η Μαρίκα Κοτοπούλη. Εκείνη την εποχή οι αφορμές για κοσμικές βραδιές ήταν ελάχιστες και τα καλλιστεία ήταν ένας καινούριος και άφθαρτος θεσμός, που είχαν όλα τα δυτικά κράτη, στα οποία θέλαμε να μοιάσουμε. Άλλωστε τι να έκαναν οι άνθρωποι; Να τα έβαφαν μαύρα, επειδή πριν τέσσερις μέρες είχε εκτελεστεί, σχεδόν συνωμοτικά, μετά από στημένη δίκη και χωρίς αδιάσειστα στοιχεία, ο Νίκος Μπελογιάννης, μαζί με τους συντρόφους του;

«...ο λαός υπόφερνε (...). Είχε γονατίσει από τους φόρους, κι η τοκογλυφία ερχότανε ύστερα να του δώσει τη χαριστική βολή. Αφήνω κατά μέρος κάθε δική μου περιγραφή και παίρνω ένα κομμάτι από την Ιστορία του Καρολίδη, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο: "Την εποχή εκείνη η χώρα εσπαράζετο υπό της φυγοδικίας και των συμμοριών τοκογλύφων, οίτινες εν συνεργασία προς τους ταμίας του κράτους και αυτούς ακόμα τους δικαστάς είχον δημιουργήσει αλληλεγγύην και κατέτρωγαν τας σάρκας του λαού" (...). Κι έτσι, τοκογλύφοι, κομματάρχες, δικαστές, ταμίες, Εθνοτράπεζα, κράτος και ληστές - τούτοι οι τελευταίοι πολύ λιγότερο από τους άλλους - εκτελούσαν το ίδιο "εθνοφελές" έργο: Την ερήμωση της χώρας και τον αφανισμό του λαού. Και στο αντιλαϊκό τούτο όργιο, έρχονται και οι ξένοι κεφαλαιούχοι να πάρουν μία από τις καλύτερες θέσεις».

(Από το βιβλίο του Νίκου Μπελογιάννη, «Το Ξένο Κεφάλαιο στην Ελλάδα»,εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή»)

Πηγές πληροφοριών:

https://left.gr

http://www.mixanitouxronou.gr/

Μια ευκαιρία για τον Παύλο!...

Αναδημοσίευση του κειμένου της Κατερίνας, απ' το μπλογκ KaPaWorld

Ο Βασίλης είναι ο μπαμπάς του Παύλου. Ο Βασίλης έχει νονά τη μαμά μου, οπότε είναι σαν να λέμε πνευματικός της γιος. Αυτό πάντα μας έκανε λίγο...συγγενείς. Όταν ήμασταν μικρά και πηγαίναμε στο χωριό ο Βασίλης που είναι λίγο μεγαλύτερος μου κρυβόταν στα σκοτάδια και όταν περνούσαμε με την ξαδέρφη μου μας κατατρόμαζε και ουρλιάζαμε σαν χαζές. Μεγάλο κάθαρμα ο Βασίλης που από μικρή με φώναζε κουμπάρα για να μου σπάσει τα νεύρα και πάντα τα κατάφερνε! Τελικά κατάφερε να με κάνει και κανονική του κουμπάρα μιας κι εγώ τελικά τον πάντρεψα!!!

Ο Βασίλης ήταν πάντα ένα χαρούμενο παιδί, έτσι τον θυμάμαι πάντα, μα τώρα τα πράγματα έχουν αλλάξει... Έχει τρεις γιους. Περήφανος για τον κάθε έναν από αυτούς, μα εδώ και δυο χρόνια ζει το αδιανόητο γιατί η οικογένεια του ζει το αδιανόητο! Θα σας συστήσω τον μεσαίο του γιο τον Παύλο. Ο Παύλος είναι δεκαεπτά χρονών, όμορφος σκέτο αστέρι αφού κατάφερε και πήρε τα πιο όμορφα χαρακτηριστικά και των δυο γονιών του! Τρελαίνεται να παίζει μπάσκετ, να ζει έντονα, να βγαίνει με τους φίλους του...αγαπά τους υπολογιστές και τη μουσική...μα δεν μπορεί να χαρεί τίποτε από όλα αυτά γιατί τα τελευταία δύο χρόνια έγινε μαχητής της ζωής. Της δικής του ζωής.

Διαγνώστηκε με μια επιθετική Λευχαιμία τύπου Τ και παρόλο που ο αδερφός του είναι συμβατός δότης ο οργανισμός του δεν δέχθηκε την μεταμόσχευση μυελού των οστών...κι αυτό έφερε μια ακόμη ανατροπή, μια αγωνία και μάχη με το χρόνο...Ο Παύλος πρέπει άμεσα να φύγει στην Αμερική! Στην Βοστόνη. Στον τόπο των θαυμάτων.

Τα παιδιά ζουν σε ένα μικρό χωριό στον τόπο καταγωγής της μαμάς μου κι είναι εντυπωσιακό πως όλο το χωριό κινητοποιήθηκε κι άρχισε να διοργανώνει εράνους και μπαζάαρ και κάθε λογής διοργανώσεις με στόχο να μαζευτούν χρήματα και κατάφεραν πολλά, μα απέχουμε πολύ από το στόχο! Είναι εντυπωσιακό και συγκινητικό πολύ πως μια μικρή και φτωχική κοινότητα ανθρώπων οργανώνεται για να βοηθήσει μια οικογένεια που υποφέρει. Για να χαρίσει ελπίδα, σε ένα παιδί!

Είναι εντυπωσιακό πως ένα παιδί που κινδυνεύει γίνεται χωρίς δεύτερη σκέψη, παιδί μας! Με συγκίνησε αυτή η αυταπάρνηση, αυτή η τρομερή δύναμη των ανθρώπων...

Στο τηλέφωνο ο Βασίλης ήταν σκεπτικός. "Είναι πολλά τα χρήματα που χρειαζόμαστε" μου είπε...μα δεν γίνεται να απογοητευτούμε και να μην προσπαθήσουμε. Δεν γίνεται να μην δώσω στο παιδί μου αυτή την ελπίδα!" 

Δεν μιλούσα πια με το Βασίλη, τον φίλο, κουμπάρο, κολλητό από τα παλιά που κάναμε φάρσες και γελούσαμε. Μιλούσα με έναν πατέρα σε αγωνία. Σε φόβο...Πως είσαι; Τον ρώτησα. "Όσο ο Παύλος είναι καλά και δεν τα παρατάει είμαι καλά!" 

Συγκινήθηκα βαθιά... Πως είναι η ψυχολογία του παιδιού; τον ρώτησα ξανά. ''Αν τον δεις θα σκεφτείς πως φαίνεται λίγο ταλαιπωρημένος κι είναι αδυνατισμένος, κατά τα άλλα είναι θηρίο! Δίνει μεγάλο αγώνα, παλεύει ασταμάτητα δυο χρόνια τώρα! και δίνει σε όλους μας δύναμη." Μιλούσε με τόση περηφάνια για το γιο του... Τα μάτια μου γέμισαν δάκρυα... 

Το να κινδυνεύει η ζωή του παιδιού σου είναι κάτι το τρομερό. Ξέρω πως υπάρχουν εκατοντάδες, χιλιάδες άνθρωποι που ζουν με αυτό το φόβο που εμείς δεν μπορούμε να διανοηθούμε...μα τώρα, αυτοί οι τρομαγμένοι γονείς είναι άνθρωποι κοντινοί. Άνθρωποι που αγαπάμε, άνθρωποι που νιώθουμε την αύρα του τρόμου τους... 

Αν μπορούμε όλοι εμείς οι άνθρωποι να τους χαρίσουμε μια ευκαιρία...Μια ευκαιρία για το πολυτιμότερο αγαθό. Την ίδια τη ζωή! Χρειάζονται πολλά χρήματα μα είμαστε κι εμείς πολλοί και το περίσσεμα μας λίγο, μα το περίσσεμα αγάπης πολύ! 

Είναι Παρασκευή κι ακολουθούν ημέρες ξεκούρασης αγαπημένοι και αν μπορούμε όλοι αυτό το Σαββατοκύριακο να στερήσουμε από τον εαυτό ή από τα παιδιά μας κάτι μικρό, ένα σακουλάκι πατατάκια, ένα παγωτό, ένα σινεμά, μια μπύρα, μια πίτσα...και να προσφέρουμε αυτά τα δυο, τρία, πέντε ευρώ για να χαρίσουμε ελπίδα στο αγόρι μας! 

Δεν σας το ζητώ αγαπημένοι, μα ελπίζω...ελπίζω πραγματικά στα θαύματα της ζωής κι εσείς με κάνατε να πιστεύω ακόμη περισσότερο στο θαύμα των ανθρώπων! Σας παραθέτω τον αριθμό μέσω του οποίου η οικογένεια προσπαθεί να συγκεντρώσει όσο πιο άμεσα γίνεται ένα αξιοσέβαστο και πολυπόθητο ποσό για να μπορέσει να μεταφερθεί ο Παύλος στη Βοστόνη.

ΣΩΤΗΡΙΑΔΗΣ-ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ ΠΑΥΛΟΣ-ΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ ΣΟΥΣΑΝΑ
ΑΡΙΘΜ.ΛΟΓ.428/537100-79 ΙΒΑΝ GR8101104280000042853710079
ΚΩΔ.SWIFT ΤΡΑΠΕΖΑΣ (BIC) ΕΤΗΝGRAA ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Δεν μένει να πω τίποτε άλλο παρά να στείλω τις ευχές μου εκεί έξω. Αγάπη αγαπημένοι. Αγάπη για όλους μα περισσότερη αγάπη για κάθε παιδί που μπορούμε να βοηθήσουμε, γιατί είμαστε δυνατοί μόνο αν είμαστε πολλοί! 

Ένα πελώριο ευχαριστώ σε όλους για την κατανόηση για αυτή την ανάρτηση και Παύλο, θα σου στείλω το στίχο που τραγουδάω συνέχεια στους γιους μου! "Για χατίρι σου ξημερώνει αγόρι μου...Για χατίρι σου ξημερώνει!!!" 

Κατερίνα 

25 λέξεις # 5 - [Συμμετοχή]

Το κλειδί είναι στο περβάζι.

Στρώσε το λευκό σεμεδάκι στον επάργυρο και βάλε καφέ να βράζει.

Φοράω το παιδικό μου φουστάνι κι έρχομαι να μου πεις το ντελβέ, μαμά μου…

Η Μαρία Νικολάου στο συλλογικό στέκι της ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ, κερνάει φωτογραφίες της, προτρέπει να μπούμε μέσα τους, να τις βιώσουμε και να γράψουμε μια ευσύνοπτη έκθεση, μεγέθους μόλις 25 λέξεων. Δύσκολο το εγχείρημα, γιατί οι φωτογραφίες της είναι η θρυαλλίδα που εκτοξεύει τη φαντασία μας σε αμέτρητες εικόνες και συναισθήματα. Αν μια εικόνα είναι χίλιες λέξεις, σύμφωνα με το γνωστό ρητό, η ιδέα της Μαρίας είναι η αφορμή να εκτιμήσουμε την αξία της ολιγόλεκτης έκφρασης και να περιορίσουμε την αμετροέπεια στο λόγο μας. Προσωπικά τουλάχιστον, με βοήθησε πολύ να μάθω να μετράω τις λέξεις (και τα λόγια μου). 

Αξίζει μια επίσκεψη στα μέρη της και στις υπέροχες συμμετοχές του 5ου κύκλου.