Θάνος Κωτσόπουλος

}Η επιτυχία είναι ο κίνδυνος των κινδύνων στη νεότητα. Πρέπει, όταν αυτή έρθει, να στυλωθεί κανείς και να την πολεμήσει με σκληρή αυτοκριτική και με θηριώδη εργατικότητα, αλλιώς θα γίνει σκλάβος σ’ όλη του τη ζωή στην αυταρέσκεια και σ’ εκείνους που τους αρέσει σήμερα και δεν τους αρέσει αύριο. Σ’ αυτούς που τον διορίζουν και τον παύουν κατά τα κέφια τους και που υποχρεώνεται να τους κολακεύει ες αεί.

Ο ηθοποιός δεν έχει ανάγκη από τεχνάσματα και προστασίες, όταν αξίζει. Πρέπει όμως να έχει μία σχεδόν μεταφυσική πίστη στη δουλειά του, μίαν απόλυτα δική του μυστική ανάγκη να ’ναι αυτό που πρέπει να ’ναι, δηλαδή αληθινός καλλιτέχνης, ανεξάρτητα αν του το αναγνωρίζουν ή όχι. Διαφορετικά θα βουλιάξει μες στις ευκαιρίες του επαγγέλματος και θα χαθεί.~

Απόσπασμα από τον πρόλογο του Θάνου Κωτσόπουλου στην επανάληψη της ραδιοφωνικής παράστασης του Άμλετ με τον Αλέξη Μινωτή ως Άμλετ και τον Θάνο Κωτσόπουλο ως Κλαύδιο από το Τρίτο Πρόγραμμα.
Τη δεκαετία του ’90 το Τρίτο Πρόγραμμα παρουσίαζε κάθε εβδομάδα ένα θεατρικό έργο από το αρχείο της ΕΡΑ. Την παράσταση προλόγιζε ένας από τους ηθοποιούς της ραδιοφωνικής παράστασης. Όλοι μιλούσαν για το παρελθόν και τις αναμνήσεις τους. Ο Θάνος Κωτσόπουλος ήταν ο μόνος που απευθύνθηκε στους νέους.

Πηγή: Hellas Special – Tέτη Σώλου

 

ëΟ Θάνος Κωτσόπουλος γεννήθηκε στο Αικατερινοντάρ της Ρωσίας, τον Οκτώβριο του 1911 και έφυγε απ’ τη ζωή στις 18 Μαρτίου 1993.
Ήταν πτυχιούχος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1931) και αριστούχος απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου (1932).

Πρωταγωνίστησε σε μεγάλο αριθμό θεατρικών έργων στο Εθνικό Θέατρο, στο Θέατρο Αθηνών του Κωστή Μπαστιά, στο θίασο Κατερίνας και στο θίασο Βάσως Μανωλίδου – Γιώργου Παπά – Θάνου Κωτσόπουλου. Το 1946 διορίστηκε καθηγητής στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και το 1962 ανέλαβε διευθυντής. Στην περίοδο 1967–1973 περιορίσθηκε ως σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος (Κ.Θ.Β.Ε.) στα έργα «Θυσία του Αβραάμ», «Αγαμέμνων», «Μάκβεθ», «Βασιλιάς Ληρ», «Φιλάργυρος», «Ερωτόκριτος» κ.ά. Έχει διακριθεί σε ρόλους του αρχαίου Δράματος. Μεγάλη επίσης υπήρξε η συμβολή του στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση.Το 1974 συνταξιοδοτήθηκε, αλλά συνέχισε να διδάσκει σε δραματικές σχολές ενώ το 1978 διορίσθηκε διευθυντής του Άρματος Θέσπιδος. Έχει γράψει επίσης τα θεατρικά έργα: «Ο πόλεμος τελείωσε» (Α’ Καλοκαιρινό βραβείο), «Ο Λυτρωμός», «Εδώ δεν είναι Μεξικό», «Ατρείδες». Ήταν μέλος της Εταιρείας Θεατρικών Συγγραφέων.

Tο γραμματόσημό του φιλοτέχνησε ο ζωγράφος Κώστας Ι. Σπυριούνης, για τα Ελληνικά Ταχυδρομεία. ë

 

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΗ ΕΚΠΟΜΠΗ: Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΚΗΝΗΣ 

ΤΙΤΛΟΣ: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ, ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΝΙΚΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ. 

ΑΠΟ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΟΙ ΗΘΟΠΟΙΟΙ: ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΒΑΦΙΑΣ, ΜΑΛΑΙΝΑ ΑΝΟΥΣΑΚΗ ΚΑΙ ΘΑΝΟΣ ΚΩΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΣΤΟΥΣ ΡΑΔΙΟΘΑΛΑΜΟΥΣ ΤΟΥ ΖΑΠΠΕΙΟΥ. 

ΜΕΤΑΔΟΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ Ε. Ι. Ρ.

Με δανεικό βεγγαλικό

 

Γι’ αυτούς που η νηστεία είναι από ανάγκη κι όχι από θρησκευτική επιλογή…

Γι’ αυτούς που καθόλου δεν ανησυχούν μην βάλουν παραπανίσια κιλά την περίοδο των γιορτών…

Γι’ αυτούς που δεν θα ζήσουν -ίσως ποτέ- μια εορταστική απόδραση στο γραφικό Γαλαξίδι ή σ’ ένα κυκλαδίτικο νησί…

Γι’ αυτούς που δεν αγωνιούν πόσα μποφόρ θα φυσάει στο Αιγαίο τις παραμονές των γιορτών ή αν εξελίσσεται ομαλά η κίνηση στις εθνικές οδούς…

Γι’ αυτούς που αδιαφορούν για τις τιμές του οβελία ή της γαλοπούλας ή το κόστος του γιορταστικού τραπεζιού…

Γι’ αυτούς που δουλεύουν ανήμερα του Πάσχα για να πάρουν το επιπλέον 75% του ημερομισθίου τους…

Ή γι’ αυτούς που δουλεύουν σ’ όλα τα ανήμερα γιατί πρέπει να εξυπηρετήσουν τους υπόλοιπους που απολαμβάνουμε τις αργίες…

Γι’ αυτούς που σηκώνουν ισοβίως το σταυρό της επιβίωσης, δίχως να ελπίζουν σε κάποια επικείμενη Ανάσταση…

Γι’ αυτούς που τα πυροτεχνήματα μιας Ανάστασης ή μιας Πρωτοχρονιάς, ηχούν σαν ανελέητοι βομβαρδισμοί στα μοναχικά τους σπίτια, ή στα δωμάτια που φιλοξενούν τις κουρασμένες τους υπάρξεις…

Γι’ αυτούς που σπρώχνουν ευγενικά τις γιορτές απ’ το κατώφλι τους, γιατί οι γιορτές θέλουν στολίδια και δώρα, θέλουν τις κατσαρόλες γεμάτες και τους φούρνους να ψήνουν αφράτα τσουρεκάκια και θέλουν και παιδάκια χαρούμενα να πλάθουν κουλουράκια με τις μαμάδες τους, θέλουν σπίτια να μυρίζουν ήλιο κι αλεύρι για όλες τις χρήσεις και θέλουν καινούργια παπούτσια και κάρτες αλλαγής και λαμπαδόκουτα και σακούλες γεμάτες να πηγαινοέρχονται στους δρόμους, θέλουν, και τι δε θέλουν οι άτιμες…

Κι άντε να εξηγήσεις στο Λενάκι να μην ανησυχεί, γιατί βγαίνουμε σταδιακά απ’ την κρίση και πως το χρέος είναι ένα τικ βιώσιμο, σε αντίθεση με τον μπαμπά που έσκασε απ’ τη στεναχώρια του γιατί έμεινε άνεργος και πως η μαμά δε γινόταν να είναι κοντά της το βράδυ της Ανάστασης γιατί είχε βάρδια λάντζα στην οικογενειακή ταβέρνα «Η ωραία Ελλάς» και πως τα βεγγαλικά που άκουγε μοναχή της τα μεσάνυχτα απ’ την κοντινή εκκλησία, ήταν για μια Ανάσταση που δεν την αφορά ακόμα…

Και πως το δικό της βεγγαλικό, θέλει πολλές σταυρώσεις ακόμα για να λάμψει.

«Χρόνια πολλά κοριτσάκι μου, να προσέχεις μέχρι να γυρίσω… θα φέρω και λίγη μαγειρίτσα να φάμε παρέα το πρωί… σ’ αφήνω, έχω πολλή δουλειά απόψε… σ’ αγαπώ πολύ…»

Ένα κοριτσίστικο βλέμμα κολλημένο στο τζάμι του παραθύρου. Ο ουρανός να σκίζεται από πολύχρωμα βεγγαλικά κι οι καμπάνες να παιανίζουν χαρμόσυνα την ανάσταση του Χριστού.

Καρφώνει τα μάτια της ψηλά. «Να έχω κι εγώ ένα βεγγαλικό σε παρακαλώ; Μόνο ένα…»

& & & &

 

ëΑπ’ το βιβλίο μου «Στα παπούτσια των άλλων» - εκδόσεις 24γράμματα

Πέντε χρόνια μετά την πρώτη δημοσίευσή του, τίποτα δεν έχει αλλάξει.

Η “ωραία Ελλάς” εξακολουθεί να βγαίνει (πολύ) σταδιακά απ’ την κρίση.

Και οι τηλεοράσεις βοούν το ίδιο βασανιστικό ερώτημα:

«Πόσο θα κοστίσει φέτος το πασχαλινό τραπέζι;» Απευθείας σύνδεση με τη Βαρβάκειο αγορά, δημοσιογράφοι και μικρόφωνα ανάμεσα σε τσιγκέλια με σφαγμένους αμνούς, πηχτό αίμα που ρέει και εμβόλιμες διαφημίσεις με ρουλέτες και καζίνο.

Μόνο το Λενάκι έχει μεγαλώσει, παραιτημένο, ίσως, απ’ την προσδοκία μιας Ανάστασης. ë

 

(Οι φωτογραφίες της ανάρτησης προέρχονται απ’ το διαδίκτυο και ανήκουν στους δημιουργούς τους)

ΠΡΟΣΕΥΧΗ [28ο Συμπόσιο Ποίησης]

 

Κάνω μια προσευχή απόψε

να έχουν όλα τα παιδιά στον κόσμο

χορτασμένο στομάχι

μαλακό κρεβάτι

καθαρά σεντόνια

πουπουλένια όνειρα

παραμυθένιους ήρωες

ακροβολισμένους  στα προσκεφάλια τους

να κάνουν βραδινές περιπολίες

μακριά να κρατήσουν τα βάρβαρα στίφη που

ακονίζουν σημαίες και θρησκείες

στις φάμπρικες του πολέμου

 

φεγγοβολάει έξω η σελήνη

φως-φεγγάρι πως είναι σύμμαχός μας

ο μολυβένιος στρατιώτης δίνει το σύνθημα:

«Όχι άλλες σφαίρες στα παιδικά όνειρα»

Χορτάριασαν οι τρύπες απ’ τα κανόνια σας

φυτρώνουν μέσα τους ολόλευκα γιασεμάκια

 

αυτό είναι το χρέος εμάς των παιδιών

η μοίρα μας αντίκρυ στις κάνες των όπλων σας

τα στήθια μας θα γίνουν λευκά περιστέρια

θα ανακαταλάβουμε την αθωότητά μας

πλημμυρίδες ορμητικές τα ιδανικά μας

θα πνίξουν τις θανατερές σας μεγαλοϊδέες

στο σύνορο της αγάπης μετριέται ο άνθρωπος

εκεί θα σας περιμένουμε με τα φωτόσπαθά μας

άφθαρτα κι αναμάρτητα παιδιά

προσμένουμε την ώρα της έλευσης

απ’ τις βόμβες σας πιο δυνατή θα ηχήσει

η πτώση της πρωινής δροσοσταλίδας

το δάκρυ του Θεού

στο κρινάκι του βράχου.

 

Γενηθήτω το θέλημά μας

Ειρήνη - έαρ παντοτινό - ΑΜΗΝ

 

Συμμετείχε στο 28ο [Αντιπολεμικό] Συμπόσιο Ποίησης που οργάνωσε η Αριστέα μας στο μπλογκ της «Η ζωή είναι ωραία». Αυτή τη φορά νομίζω πως ξεπεράσαμε τον εαυτό μας. Μακάρι να μην υπήρχαν οι αφορμές για αντιπολεμική θεματολογία, και να εμπνεόμασταν στίχους για το καλωσόρισμα της άνοιξης ή τις επερχόμενες πασχαλινές μέρες. Ευχαριστώ απ’ την καρδιά μου τους φίλους που συντρόφευσαν κι αυτό το ποιητικό ταξίδι! Χίλια ευχαριστώ στην οικοδέσποινα για τη φιλοξενία και την υποδειγματική διοργάνωση! Μετά από τόσα συμπόσια που έχουμε μοιραστεί, νιώθω υπερήφανη που ανήκω σ’ αυτή την άτυπη ομάδα ποιητών που, κόντρα στα πολεμικά ανακοινωθέντα, διατηρεί τη συνοχή, τη δημιουργικότητα και τις αξίες της. Να είστε όλοι καλά και η φετινή Ανάσταση του Χριστού να φέρει ειρήνη στον κόσμο και γαλήνη στις ζωές μας ♥

Πηγή φωτογραφίας

 

 

 

 

«Όσα χωράνε στην αλήθεια, δεν τα βαστάν τα παραμύθια» (*)

 

(Κολοκοτρώνης): }Αύριο ξημερώνει πάλι 25 του Μάρτη... Θα 'ρθουνε με στεφάνια και τούμπανα... Εγώ θα 'μαι κει πάνω σαν άγαλμα... Και σαν έρθει η στιγμή να βγει μπροστά ο μαγκούφης που θα βγάλει το λόγο "Στάσου!"... θα του πω... "Κάθε χρόνο το λόγο τον εβγάνατε εσείς!... Φέτος θα τον βγάλουμε μεις... Και πρώτα πρώτα εσύ, κύριε ρήτορα, της ημέρας... Ελόγου σου δεν είσαι που 'ριξες φυλακή το Νικηταρά; Κρύψε τα χαρτιά σου! Κρύψ' τα π' αναθεμά σε, σπεκουλαδόρε της ελευτερίας γιατί θα σε βάλω να τα καταπιείς και θα στουμπώσει το κωλάντερό σου. .. Κάνε πίσω τώρα...

Για ακούτε, βρε τωρινοί Έλληνες... Άμα σας φέρνουνε για παράδειγμα εμάς τους πεθαμένους, μάθετε να ξεχωρίζετε με ποια πονηριά σας το λένε... Κι άμα σας λένε για την ελευτερία που πολεμήσαμε, να τη βλέπετε πρώτα αν έχει τέσσερα μάτια. Δυο μπροστά για να βλέπει τον Τούρκο και δυο πίσω για να βλέπει εκείνον που θέλει βα φύγει ο Τούρκος, για να γίνει αφέντης ατός του! Προσέχετε, Έλληνες, εμείς οι παλιοί όσο ζούσαμε πολλά επικραθήκαμε και αδικηθήκαμε, μην αφήνετε τους σπεκουλαδόρους να κάνουνε τους πεθαμένους πολεμιστές κάλπικη μονέδα για να σας πουλάν και να σας αγοράζουνε...Κι αν θέλετε στ΄αλήθεια να τιμήσετε εμάς τους παλιούς, μη μας τηράτε πλέον. Κάμετε το δικό σας δρόμο, πάτε μπροστά και λησμονήστε μας! Εμάς το έργο μας και ο καιρός μας επέρασε και δεν μοιάζει με το δικό σας. Μη σας λένε πως εμείς, αγράμματοι, μ' ένα ξεροκόμματο και με την πίστη στο Χριστό κάναμε θάματα!... Πού 'σαι, ορέ Καραϊσκάκη, να τα πεις καλύτερα!

Εμείς επολεμήσαμε για να 'χετε εσείς τα γράμματα και το ψωμί που δεν είχαμε και να μη χρειάζεστε θάματα για να ζήσετε ζωή ανθρωπινή... 'Ει, Παπαφλέσσα, σήκω κι έλα βοήθα. Αφήστε το δικό μας αγώνα και κοιτάτε  το δικό σας... Πού 'ναι η 3η του Σεπτέμβρη; ... Πού είναι το Σύνταγμά σας; Ο Σεπτέμβρης είναι παιδί του Μάρτη κι εσείς παιδιά δικά μας.Οι πεθαμένοι με τα πεθαμένα και οι ζωντανοί με τα ζωντανά... Εμείς τι άλλο θέμε; Πού είσαι, Καραϊσκο!...  Φλέσσα!... Αντρούτσο... Έμπα μπροστά, γέρο-Πλαπούτα... Άι μπράβο... παίξτε μας ένα τσάμικο...~

[Απόσπασμα από Το μεγάλο μας τσίρκο" του Ιάκωβου Καμπανέλλη]

(*) Ο τίτλος της ανάρτησης είναι απ’ το καλωσόρισμα του Νίκου Ξυλούρη 

Το απόσπασμα με το συγκλονιστικό λόγο του Παπαγιαννόπουλου, εδώ

*********************

Για την ιστορία: Καλοκαίρι του 1973, λίγους μήνες πριν την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Στη συμβολή των οδών Πατησίων και Μάρνη, λαμβάνει χώρα μια σπουδαία πράξη αντίστασης. Λίγα γνωρίζουμε γι’ αυτήν, ίσως γιατί επισκιάστηκε από τα γεγονότα που ακολούθησαν. Στις 22 Ιουνίου 1973 ο θίασος Τζένης Καρέζη – Κώστα Καζάκου ανεβάζει στη σκηνή του ανακαινισμένου θερινού θεάτρου «Αθήναιον» το θεατρικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη «Το Μεγάλο μας Τσίρκο» και ο κόσμος συρρέει να το δει μετατρέποντάς το σε συλλογική πολιτική διαμαρτυρία εναντίον του καθεστώτος.

Το έργο αποτελούσε συρραφή από θεατρικά σκετς σε ύφος επιθεώρησης που έπαιρναν σαν αφετηρία την ιστορία του νεοελληνικού κράτους, από την Επανάσταση και τον καιρό του Όθωνα, ως τη Μικρασιατική Καταστροφή, την Κατοχή και την Αντίσταση. Ανάμεσα στην πρόζα μεσολαβούσαν τα τραγούδια που ερμήνευε ο αείμνηστος Νίκος Ξυλούρης, σε μουσική Σταύρου Ξαρχάκου και στίχους του Ιάκωβου Καμπανέλλη. 

Η σκηνοθεσία ήταν του Κώστα Καζάκου, τα σκηνικά και τα κοστούμια του Φαίδωνα Πατρικαλάκη και ο διάκοσμος της εισόδου και της θεατρικής απόδοσης της σκηνής του Καραγκιόζη ήταν του Ευγένιου Σπαθάρη. Εκτός απ’ την Καρέζη και τον Καζάκο συμμετείχαν οι ηθοποιοί Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, Νίκος Κούρος, Τίμος Περλέγκας, Σπύρος Κωνσταντακόπουλος και ένας μεγάλος θίασος που κρατούσε το ρόλο του λαού-χορωδών. 

Χαρακτηριστικό είναι το σκετς όπου γίνεται λόγος για τη γκιλοτίνα, με τον Ρωμιό να απορεί πώς γίνεται ένα εργαλείο που λανσαρίστηκε από τη Γαλλική Επανάσταση να κόβει εν συνεχεία κεφάλια επαναστατών και τον πρόεδρο του χωριού να εκφράζει την ευγνωμοσύνη του προς το κράτος των Αθηνών για τον ερχομό της γκιλοτίνας, καθότι «Με τη γκιλοτίνα συγχωριανοί θα έχομε από δω και μπρος …γλυκύτερον θάνατον!»

πηγή πληροφοριών για την παράσταση: thepressproject