“Μουρμούρα ιλ φό[ρ]νο”

(Αμάν αυτή η μάνα σου πια)

Βράδυ καθημερινής. Κλασσικό δείπνο, μιας συνηθισμένης (στη γκρίνια) οικογένειας. Τριάρι στη τσιμεντένια καρδιά της πόλης∙  η κρεββατοκάμαρα του ζεύγους, το εφηβικό δωμάτιο της Νικόλ και το μικροσκοπικό ημιυπαίθριο, που φιλοξενεί την κυρία Νικολίτσα, πεθερά της Βούλας και μητέρα του Παντελή. Στενό μπαλκονάκι με ξεφτισμένες τέντες και θέα στη μπουγάδα απ’ το απέναντι τριάρι, όπου είναι στρυμωγμένη μια άλλη τυπική οικογένεια…

-            Νικόοοολ, κλείσ’το ρημάδι κι έλα να φάμε!

-            Άντε Νικολίτσα μου, ήρθε ο μπαμπάς πουλάκι μου…πλύνε τα χέρια σου…

-            Σπέρααα…πάλι τρώγεστε; Μέχρι έξω ακούγεστε!

-            Η κόρη σου!

-            Τι έκανε πάλι η Νικολίτσα;

-            Νικόλ τη λένε!

-            Ναι καλά, τι σου’ κανε το παιδί;

-            Ναι βρε Βούλα μου, τι σου φταίει πάλι το έρμο;

-            Καλά, εσύ δεν την έβριζες νωρίτερα,που δεν ξεκολλάει απ’ το κινητό;

-            Να μην της παίρνατε κινητό, εσείς φταίτε! Τι δουλειά έχει μια σταλιά κοριτσάκι με κινητό;

-            Μας τρολάρεις ρε γιαγιά; Ξέρεις από πότε έχω περίοδο;

-            ΝΙΚΟΛΙΤΣΑ ΒΟΥΛΩΣ’ΤΟ!... Καλά ρε Βούλα, της ήρθε περίοδος και δεν μου είπες τίποτα;

-            ΝΙΚΟΛ τη λένε! Δε πήρες χαμπάρι τα κιβώτια με τις σερβιέτες;

-            Το κοριτσάκι μου…Της μίλησες τουλάχιστον σα μάνα προς κόρη;

-            Ναι, εμένα περίμενε!

-            Θα φάμε επιτέλους;

-            Πες ότι έχεις πρεμούρες να δεις τη Φαζιλέτ!... Κι ύστερα λες για την εγγονή σου… ΕΣΥ, που έχεις κολλήσει βεντούζα στην τηλεόραση!

-            Ρε Βούλα!... Όρεξη έχεις βραδιάτικα;

-            Θα με πεθάνετε εσείς…κάνε παιδιά σου λένε!

-            Καλά άστο γι’ απόψε, πεθαίνεις αύριο…Βούλα, τι έψησες;

-            Το ψάρι στα χείλη μου έψησε, που ανάθεμα την ώρα που άφησα το χωριό, για να καταχωνιαστώ στο κλουβί με τους τρελούς!

-            Μπορούμε να ελπίζουμε σε μια απόδραση δηλαδή;

-            ΒΟΥΛΑ, ΤΙ ΕΨΗΣΕΣ;

-            Ψάρι λαδορίγανη.

-            Πάαααλι ψάρι ρε μάνα; Ήμαρτον!...

-            Συγνώμη κορίτσι μου, αύριο θα ετοιμάσω ελάφι γουέλινγκτον…με τσιπς το θέλεις, ή προτιμάς ένα αντζέμ πιλάφι;

-            Πάω να βγάλω το ψάρι απ’ το φούρνο…άντε, κάντε και κάνα σταυρό να σας συγχωρέσει ο Θεός για τις αμαρτίες σας!

-            Με τόσα τούρκικα που βλέπεις, θα φέρουμε ιμάμη να σε διαβάσει…άμα έρθει η ώρα σου…

-            ΒΟΥΛΑ ΒΟΥΛΩΣ’ΤΟ!... Μια φορά να φάμε σαν άνθρωποι ρε γαμώτο!…

-            Νικόλ, φέρε ποτήρια!

-            Πάλι εγώ;

-            Άστα Νικολίτσα μου, τα φέρνω εγώ…

-            Νικόλ τη λένε! Μια φορά να συμφωνήσουμε σε κάτι ρε Παντελή!

-            Ρίξε μου τώρα και ευθύνες!…Έβαλες καμμιά μπύρα στο ψυγείο;

-            Δε θυμάμαι...τράβα δες!

-            Άστο μπαμπά, πάω εγώ…

-            Μπράβο κούκλα μου!...

-            Μήπως ρώτησες για το σελφοκόνταρο που λέγαμε;

-            Όχι…

-            Καλά, άσε θα τα φέρει η γιαγιά τα ποτήρια…

-            Ρε μάνα; Τι κάνεις τόση ώρα στην κουζίνα; Τι έγινε γαμώ το στανιό μου; Την κατάπιε ο φούρνος;

-            Πού τέτοια τύχη;

-            ΒΟΥΛΑ ΣΚΑΣΕ!

-            Σκάσε εσύ, Παντελή!

-            Δε σκάτε κι οι δυο σας λέω ‘γω; Δεν σας αντέχω άλλο!...Πάω στη γιαγιά να τη βοηθήσω…

-            Τα βλέπεις; Θα το τρελάνουμε το παιδί με τις υστερίες σου!

-            Τα χαΐρια της μάνας σου δεν τα βλέπεις; Μας έχει σπάσει τα νεύρα με τη μουρμούρα της…

-            ΓΙΑ-ΓΙΑ!!!...

-            Κάηκε το ψάρι; Και τα’λεγα εγώ!... Η γρουσουζιά της Παναγία μου!...

(Το ζευγάρι τρέχει στην κουζίνα)

-            Μάνα;

-            Αχ, και της το’ πα της χριστιανής!…Οι πάνω αντιστάσεις έχουν διαρροή…

-            Εσύ φταις!...Κακούργα γυναίκα!...

-            Τόσο καιρό σε κυνηγάω ν’ αλλάξεις το ρελέ!

-            Κι ότι την έψηνα να μου πάρει το σελφοκόνταρο ρε γαμώτο!

-            Την παράψησες όμως…

-            Είστε ηλίθιες ρε;

-            Εσύ που είσαι λογικός, γιατί δεν την ξεφουρνίζεις, μήπως την προλάβουμε ζωντανή;

-            Θα με χτυπήσει το ρεύμα!

-            Ενώ αν είχαμε τώρα το σελφοκόνταρο, θα την σπρώχναμε με ασφάλεια! Τα’ λεγα εγώ!

πηγή φωτογραφίας

[Συμμετείχε στην πρώτη απόπειρα - άσκηση σεναρίου, με τίτλο: «Πες το με εικόνες» εμπνευσμένο και σκηνοθετημένο στην εντέλεια, απ’ τον καλό φίλο Γιάννη (Giannis Pit ή και CINEFIL, όπως είναι γνωστός στο διαδικτυακό στερέωμα).

Η αγάπη του Γιάννη για το σινεμά, οι γνώσεις που έχει κατακτήσει με την πολύχρονη παρουσία του στο χώρο, οι  έρευνές και το πάθος του για τους δημιουργούς της έβδομης τέχνης, αλλά κυρίως η (πάντα) ευγενική του διάθεση να μοιράζεται εμπειρίες και να δημιουργεί διαδραστικές συνευρέσεις, έδωσαν το έναυσμα για τη νέα αυτή ιδέα. Απόπειρες να γράψουμε σε σεναριακή μορφή, μικρά κείμενα. Η αρχή έγινε, ελπίζω να ανταποκριθήκαμε στις προσδοκίες του και να συνεχίσει να μας δίνει τέτοιες αφορμές για έκφραση και δημιουργικότητα.

Η “Μουρμούρα ιλ φό[ρ]νο”, συρρικνώθηκε για τις ανάγκες του ορίου λέξεων στο παιχνίδι, κι εδώ είναι στην αρχική της μορφή. Ευχαριστώ θερμά τους συμπαίκτες και τους φίλους που διάβασαν και αξιολόγησαν τα κείμενά μας και φυσικά ένα μεγάλο ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ στον Γιάννη!]

   

Στη μνήμη του Γρηγόρη Λαμπράκη

(τα βάσανα της βασιλομήτορος)

Πενήντα πέντε χρόνια πριν.

Λονδίνο, περιοχή Mayfair, οδός Brook.

Ξενοδοχείο Claridge’s, σουίτα «Prince Alexander».

Απρίλιος 1963…

Στις 20 Απριλίου 1963, η Φρειδερίκη φτάνει χωρίς τον βασιλιά Παύλο, στο Λονδίνο, μαζί με την κόρη της, πριγκίπισσα Ειρήνη. Θα παρευρεθεί στους γάμους της πριγκίπισσας Αλεξάνδρας του Κεντ με τον Άγκους Ότζιβλι (της γνωστής οικογενείας, ξέρετε...)

Λίγο μετά την άφιξή της στο Λονδίνο, θα δοκιμάσει την πρώτη ψυχρολουσία. Ενώ ετοιμαζόταν με τη μικρή Ειρήνη να κάνουν το καθιερωμένο τους “shopping therapy”, βρίσκεται αντιμέτωπη στην είσοδο του ξενοδοχείου, με την Μπέτυ Αμπατιέλου και μια ομάδα Κυπρίων διαδηλωτών. Η Αμπατιέλου μάλιστα, έχει το θράσος να ζητήσει ακρόαση απ’ την Φρειδερίκη, για να της παραδώσει επιστολή στην οποία ζητάει την αποφυλάκιση του συζύγου της. Η Αμπατιέλου κρατάει κι ένα πλακάτ που γράφει: «Βασίλισσα Φρειδερίκη, απελευθερώστε τον σύζυγόν μου». Πού να θυμηθεί η δόλια η βασίλισσα, σε ποιον απ’ όλους τους χιλιάδες φυλακισμένους και εξορισμένους, αναφερόταν αυτή η ενοχλητική φιγούρα. Αργότερα βέβαια θα μάθαινε το ποιόν αυτής της γυναίκας και του άντρα της.

 Ήταν η Αγγλίδα δασκάλα Μπέτυ Αμπατιέλου - Μπάρτλετ. Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου ήταν απεσταλμένη της “Daily Worker” στην Ελλάδα. Εκεί γνώρισε, ερωτεύτηκε και παντρεύτηκε τον ναυτεργάτη Αντώνη Αμπατιέλο, ήρωα της αντίστασης και με πολλές εύφημες μνείες από το ΣΜΑ (Στρατηγείο Μέσης Ανατολής). Ο Αμπατιέλος σάπιζε και βασανιζόταν 16 ολόκληρα χρόνια στις φυλακές, επειδή ήταν κομμουνιστής και επειδή πολέμησε τον ναζισμό. Η Αμπατιέλου ζητούσε να μπει ένα τέλος σ’ αυτό το μαρτύριο. Εκείνη την εποχή μάλιστα, η Ελλάδα αντιμετώπιζε τη διεθνή κατακραυγή για τους πολιτικούς κρατουμένους. 

Εις επίρρωσιν όλων αυτών των δεινών, η “Sunday Express”, με πρωτοσέλιδο άρθρο του δημοσιογράφου Douglas Clark, υπενθυμίζει τις "φιλοναζιστικές συμπάθειες" της Φρειδερίκης, πριν απ’ τον πόλεμο, όταν ήταν μέλος της “Χιτλερικής Οργάνωσης Νεανίδων”, καταλήγοντας: «Είναι πασίγνωστο ότι η ισχυρογνώμων σύζυγος του Βασιλέα των Ελλήνων, Παύλου, είναι εκείνη που φοράει τα παντελόνια». 

Κοντολογίς, η Αμπατιέλου την πιάνει απ’ τους ώμους και την πιέζει να την δεχτεί, αλλά ο αστυνομικός φρουρός της Φρειδερίκης τραβάει την Αμπατιέλου και τότε δημιουργείται ένταση με τους υπόλοιπους διαδηλωτές. Η έντρομη Φρειδερίκη καταφέρνει να ξεφύγει μαζί με την Ειρήνη και το σκάνε τρέχοντας σ’ ένα στενό. Μετά από λίγα μέτρα όμως, διαπιστώνουν ότι ο δρόμος είναι αδιέξοδος και πανικόβλητες χτυπάνε στην τύχη ένα κουδούνι. Έκπληκτη ανοίγει την πόρτα μια Αμερικανίδα ηθοποιός. «Είμαι η βασίλισσα της Ελλάδας και με κυνηγούν! Σας παρακαλώ, αφήστε με να μπω!» της φωνάζει έξαλλη η Φρειδερίκη. Κολακευμένη απ’ την αναπάντεχη βασιλική επίσκεψη στο “φτωχικό” της, η ηθοποιός προσφέρει τη φιλοξενία της μέχρι να λήξει η ένταση...

Ένα χρόνο πριν, είχε προηγηθεί ο γάμος της πριγκίπισσας Σοφίας μ’ ένα καλό παιδί απ’ την Ισπανία, τον Χουάν Κάρλος, που όλως τυχαίως, ήταν και διάδοχος του θρόνου. Η Ελλαδίτσα μας τότε, ήταν και πάλι γονατισμένη απ’ τη σκληρή λιτότητα και τις πληγές του πολέμου, ωστόσο η φιλεύσπλαχνη κυβέρνηση της ΕΡΕ (και μετά από άγριο μαρκάρισμα που έκανε η Φρειδερίκη στον Καραμανλή), ψήφισε τον περιβόητο νόμο «περί συστάσεως προικός για την πριγκίπισσα Σοφία». Τελικά, κάτι παραπάνω από 3 εκατομμύρια δολλάρια, βγήκαν απ’ τα δημόσια ταμεία, για την αποκατάσταση της Σοφίας. Χαλάλι όμως… «Ήταν μια μέρα ηλιόλουστη και η Σοφία ήταν όμορφη. Το νυφικό της ήταν ένα δαντελλένιο όνειρο. Τη μακρυά ουρά κρατούσαν 6 παράνυμφοι, μεταξύ των οποίων η αδελφή της Ειρήνη, η αδελφή του Χουανίτο, Ινφάντη Πιλάρ, η πριγκίπισσα Ειρήνη της Ολλανδίας, η πριγκίπισσα Αλεξάνδρα του Κεντ και η καλύτερη φίλη των παιδιών μου, η πριγκίπισσα Τατιάνα Ράτζβιλ. Εξη νέοι κρατούσαν τα στέφανα επάνω από τα κεφάλια του νεαρού ζεύγους.
Ο σύζυγος μου στεκόταν πίσω από τη Σοφία και τον Χουανίτο και, σε μια ορισμένη στιγμή της τελετής, πήρε τα δύο στέφανα και τα διασταύρωσε τρεις φορές επάνω από τα κεφάλια τους. Το θέαμα ήταν συγκινητικό. Από τους εξώστες έπεφταν επάνω στο ζεύγος και στο εκκλησίασμα ροδοπέταλα, που μέσα στο λαμπρό φως, έμοιαζαν σαν χιονονιφάδες...», θυμάται με συγκίνηση η Φρειδερίκη.

Εν τω μεταξύ, σύσσωμοι διπλωμάτες και ξένες εφημερίδες, έπεσαν να τα φάνε τα παιδιά τα νιόπαντρα. Ακόμα κι ο πρεσβευτής σερ Ραλφ Μάρεϊ έστειλε εμπιστευτικό έγγραφο, που μεταξύ των άλλων,  έγραφε: «…Έγιναν πολλές βασιλικές εκδηλώσεις, σε βαθμό που έκαναν τους Έλληνες να γκρινιάζουν για τα έξοδα…”
Μέχρι και κάτι κακοπροαίρετοι φοιτητές, διαδηλώνουν στην Αθήνα, φωνάζοντας: 

«Προίκα στην παιδεία όχι στη Σοφία». Μιάσματα…

(και τα βάσανα της βασιλομήτορος συνεχίζονται…)

Οι επόμενες μέρες της Φρειδερίκης, δεν είναι καλύτερες. Ξινό της το βγάλανε το ταξίδι οι αχρείοι! Στις μετακινήσεις της βρίσκει διαρκώς μπροστά της διαδηλωτές. Χαρακτηριστικός είναι ο τίτλος της Ελευθερίας: “Πολιορκείται συνεχώς η βασίλισσα εν Λονδίνω”. Την Κυριακή 21/4, η εφημερίδα Σάντεϊ Εξπρές, δημοσιεύει βιαιότατο άρθρο στο οποίο χαρακτηρίζει ανεπιθύμητη καλεσμένη την Φρειδερίκη.

Στην Αθήνα συντελείται η δεύτερη μάχη του Μαραθώνα. Η απαγορευμένη Μαραθώνια πορεία ειρήνης, βρίσκεται σε εξέλιξη και η Αττική αστυνομοκρατείται. Γίνονται επεισόδια και πολλές συλλήψεις. «Περί την 8ην π.μ. συνελήφθησαν οδηγηθέντες εις την σχολήν Αστυνόμων, όπου και παρέμειναν μέχρι της 8ης μ.μ., ο μουσικοσυνθέτης κ. Μίκης Θεοδωράκης, ο ζωγράφος κ. Μίνως Αργυράκης και η σύζυγός του. Ούτοι συνελήφθησαν ενώ εβάδιζον επί του δεξιού πεζοδρομίου της Λεωφόρου Κηφισίας, έξωθι του κινηματογράφου «Άνεσις». Ολίγον αργότερον συνελήφθησαν εντός ταξί επί της λεωφόρου Κηφισίας ο ηθοποιός κ. Α. Αλεξανδράκης και η σύζυγός του κ. Αλίκη Γεωργούλη». Και Άγγλοι ειρηνιστές που έχουν έρθει για την πορεία, με επικεφαλής τον φιλόσοφο Μπέρτραντ Ράσελ, συλλαμβάνονται και απελαύνονται.

Μόνο ο βουλευτής Πειραιώς της ΕΔΑ Γρηγόρης Λαμπράκης φτάνει στον Τύμβο του Μαραθώνα, συνοδευόμενος απ’ τη γυναίκα του και τον Κύπριο ποιητή Τεύκρο Ανθία. Επικαλούμενος τη βουλευτική του ιδιότητα, διαπερνά τον αστυνομικό κλοιό, ξεδιπλώνει πανώ με το σήμα της ειρήνης και την επιγραφή ΕΛΛΑΣ, και οδοιπορεί μόνος του! Αιφνιδιασμένοι οι αστυνομικοί δεν αντιδρούν, μερικά όμως χιλιόμετρα αργότερα, όταν ο Λαμπράκης θέλησε να καταθέσει στεφάνι στον τάφο των εκτελεσμένων απ’ τους Γερμανούς στο Χαρβάτι, η αστυνομική δύναμη που έχει εν τω μεταξύ πάρει εντολές, τον συλλαμβάνει.

Η Μπέτυ Αμπατιέλου εμφανίζεται στα δελτία ειδήσεων της αγγλικής τηλεόρασης, ενώ φτάνει απ’ την Αθήνα στο Λονδίνο κι ο Γρηγόρης Λαμπράκης. Την Κυριακή 28/4 επισκέπτεται μαζί με την Αμπατιέλου το ξενοδοχείο Claridge’s. Ο Λαμπράκης ζητάει ακρόαση απ’ τη βασίλισσα, η οποία δεν γίνεται δεκτή, όπως του ανακοινώνει ο υπασπιστής του διαδόχου, ταγματάρχης Αρναούτης. Ο Λαμπράκης δίνει συνέντευξη στις βρετανικές εφημερίδες, αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι στην Ελλάδα δεν κυβερνά η κυβέρνηση ή ο βασιλεύς, αλλά η βασίλισσα.

Εκείνο το βροχερό βράδυ, η οργισμένη Φρειδερίκη, ούρλιαζε στον γραμματέα των ανακτόρων Γεράσιμο Τσιγάντε: "Δεν θα με απαλλάξει κανείς απ’ αυτόν τον άνθρωπο;"…Αποσύρθηκε πικραμένη και σχεδόν νηστική στο κινγκ σάϊζ κρεββάτι της, έχοντας φάει μόνο, ένα φραντζολάκι μπριός και χαβιάρι.

(και ζήσαν αυτοί καλά…)

Στις 22 Μαΐου δολοφονείται στη Θεσσαλονίκη ο Γρηγόρης Λαμπράκης. Σε αφήγησή του ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε πει, ότι ο τότε αρχηγός της Χωροφυλακής Βαρδουλάκης του είχε εκμυστηρευτεί πως “κατά λάθος σκοτώθηκε ο Λαμπράκης. Η βασίλισσα είχε δώσει εντολή να τον στραπατσάρουν…”

Ο Λαμπράκης χαροπαλεύει επί μέρες αλλά χάνει τη μάχη στις 27 Μαΐου.

Ο Σπύρος Γκοτζαμάνης καταδικάστηκε σε 11 χρόνια κάθειρξη για θανατηφόρες σωματικές βλάβες σε βάρος του Λαμπράκη και διατάραξη της κοινής ειρήνης. “Την απόφαση τη δέχθηκε με χαμόγελα”, έγραφαν τα “ΝΕΑ” της 30ης Δεκεμβρίου 1963. Ο Εμμανουηλίδης καταδικάστηκε σε 8 χρόνια, αλλά έκλαιγε με λυγμούς όταν του το ανακοίνωσαν. Και στους δύο αναγνωρίστηκε το ελαφρυντικό του “προτέρου έντιμου βίου” και ότι δεν “ενήργησαν από ταπεινά αίτια”. Ο εισαγγελέας Δελαπόρτας σχολίασε: “Τουλάχιστον αυτό το ελαφρυντικόν είναι ελαφρώς προσβλητικόν”....

 
Και οι δύο αμνηστεύτηκαν και αφέθηκαν ελεύθεροι από τη δικτατορία των Συνταγματαρχών. Οι συνήγοροι πολιτικής αγωγής συνελήφθησαν και εξορίστηκαν και ο ανακριτής Χρήστος Σαρτζετάκης φυλακίστηκε. Το παρακράτος κυβερνούσε τη χώρα. 

Ο Ξενοφών Γιοσμάς, ο αρχηγός της παρακρατικής οργάνωσης “Καρφίτσα”, κατηγορήθηκε ως ηθικός αυτουργός και καταδικάστηκε σε ένα χρόνο φυλάκιση για τη διατάραξη της κοινής ειρήνης. 

Ο λιμενεργάτης Χρήστος Φωκάς καταδικάστηκε σε φυλάκιση 15 μηνών, επειδή τραυμάτισε τον βουλευτή Γιώργη Τσαρουχά κατά τη διάρκεια των αναταραχών στην εκδήλωση. 

Οι Χρήστος Φωκάς, Γιώργος Λεονάρδος, Ιωάννης Τόγκας, καταδικάστηκαν σε 10 μήνες φυλάκισης για διατάραξη κοινής ειρήνης, ο Κωνσταντίνος Παραπάρας σε έξι μήνες και οι Παναγιώτης Κουντουλέας και Νίκος Παπαδόπουλος σε τρεις. 

Τελικά, δεν πέρασαν ούτε μία μέρα στη φυλακή, γιατί η ποινή τους μετατράπηκε σε καταβολή 100 δραχμών ημερησίως.   

Αθωώθηκαν οι αξιωματικοί της Εθνικής Ασφάλειας που κατηγορούνταν ως ηθικοί αυτουργοί και οι αστυνομικοί που κατηγορούνταν για παράβαση των καθηκόντων τους. Είχαν προσπαθήσει να αποκρύψουν πλήθος ενοχοποιητικών στοιχείων και ήταν εμφανές ότι είχαν αναμιχθεί στην υπόθεση, αλλά προφανώς δεν ήταν αρκετό για να καταδικαστούν.

Ο Γρηγόρης Λαμπράκης και ο Τζέσε Όουενς

Ο Γρηγόρης Λαμπράκης στους Βαλκανικούς Αγώνες

Αντλήθηκαν πληροφορίες απ’ τους συνδέσμους:

http://www.topontiki.gr/

http://www.sarantakos.com/

http://www.mixanitouxronou.gr/

Τα τσιγκέλια της ιστορίας

ΑΛΤ! Αν προχωρήσεις, θα σε ναυαγήσουμε.

Αν γυρίσεις πίσω, θα σε βομβαρδίσουμε.

Αν ελπίζεις, θα σε τσακίσουμε και θα κρεμάσουμε το δέρμα σου στο τσιγκέλι.

Να μάθεις να πεθαίνεις φρόνιμα!

Συμμετείχε στον 11ο κύκλο των 25λεκτων, που φιλοξενείται στο ΚΕΙΜΕΝΟ της Μαρίας Νικολάου. Με αφορμή μια φωτογραφία της Μαρίας, ξετυλίγονται λεζάντες, μικρά κείμενα και συμπυκνωμένες σκέψεις. Την ευχαριστώ πολύ για τη φιλοξενία της και τις αφορμές που μας δίνει, για έμπνευση, συντροφικότητα και δημιουργία.

Ένα μικρό οδοιπορικό στην πρόσφατη ιστορία μας, για να θυμόμαστε τους εγχώριους χασάπηδες και κυρίως τους τόπους που μαρτύρησαν οι ήρωες μας. Η Πρωτομαγιά -εκτός από εκθέσεις λουλουδιών και εκδρομές στο ύπαιθρο- έχει σημαδευτεί απ’ την εκτέλεση των διακοσίων ηρώων στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής.

Μια νέα κοπέλα από τη Χίο που ζούσε στο Μετς, η Σεμίραμις, υπέστη καρδιακό επεισόδιο την Πρωτομαγιά του 1944, όταν είδε το αίμα να ρέει από ένα φορτηγό των Γερμανών που μετέφερε στην καρότσα τα πτώματα των εκτελεσμένων από το σκοπευτήριο. Η νέα γυναίκα λιποθύμησε και το πρόβλημα στην καρδιά, την ταλαιπώρησε για όλη την υπόλοιπη, σύντομη ζωή της. Ήταν ένας από τους ανθρώπους για τους οποίους δεν έγραψε ποτέ η ιστορία, αλλά βάραινε πάντα τη ψυχή της το αίμα 200 αθώων που είδε να κυλά από ένα γερμανικό καμιόνι.

Η εκτέλεση των 200 Ελλήνων πατριωτών είναι μία από τις πλέον αιματοβαμμένες σελίδες της αντίστασης κατά των Ναζί στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι κρατούμενοι  κομμουνιστές, ήταν πολιτικοί εξόριστοι επί δικτατορίας Μεταξά στην Ακροναυπλία, την Ανάφη και τον Αϊ-Στράτη. Παραδόθηκαν απ’ τους Ιταλούς, σαν ανθρώπινο εμπόρευμα, με «δελτίο αποστολής», στους Γερμανούς κατακτητές.

Τους εκτέλεσαν ως αντίποινα για τον θάνατο ενός Γερμανού στρατηγού και τριών αξιωματικών στους Μολάους της Λακωνίας, στις 27 Απριλίου του 1944. Οι εκτελεσθέντες κρατούνταν στο στρατόπεδο-κολαστήριο του Χαϊδαρίου. Νωρίς το πρωί μετά το προσκλητήριο, εκφωνήθηκε ο κατάλογος των μελλοθάνατων που είχε συνταχθεί στα γραφεία των Ες Ες και της Ειδικής Ασφάλειας στην οδό Μέρλιν. Οι 200 μεταφέρθηκαν στο σκοπευτήριο με δέκα φορτηγά και κατά τη διάρκεια της διαδρομής, έγραφαν σημειώματα και τα πετούσαν στο δρόμο. Παραλήπτες ήταν η μάνα, ο πατέρας, τα αδέλφια, οι αγαπημένοι τους άνθρωποι και οι συναγωνιστές τους. Οι περαστικοί, θα ήταν οι ταχυδρόμοι που θα μετέφεραν τα μαντάτα…... 

//Όταν τελικά, τους έστησαν ανά ομάδες και άρχισαν οι πυροβολισμοί, είχε βγει ο ήλιος. Ήταν μια φωτεινή ζεστή μέρα και ακούγονταν μόνο ο ήχος του πολυβόλου. Λες και είχαν παγώσει όλα. Δίπλα στους Γερμανούς μερικοί Ταγματασφαλίτες-που φυλούσαν για πιθανά χτυπήματα των ανταρτών που είχαν πληροφορηθεί το γεγονός-και δυο υπάλληλοι του δήμου που βοηθούσαν με τα πτώματα. Στην τελευταία εικοσάδα έβαλαν τον Σουκατζίδη που χρησιμοποιούσαν σαν διερμηνέα. Για πολλά βράδια με ξυπνούσε αυτή η σχεδόν μεταφυσική ηρεμία τους. Όλα τελείωσαν λίγο μετά τις 10. Οι Γερμανοί φόρτωσαν τα τελευταία πτώματα και τα μετέφεραν στο Γ’ Νεκροταφείο//
[μαρτυρία Τάκη Βάζου]

Ο Ναπολέων Σουκατζίδης γράφει στον πατέρα του:

«Φώτην Σουκατζίδην, Αρκαλοχώρι Ηρακλείου Κρήτης. Πατερούλη, πάω για εκτέλεση, να ‘σαι περήφανος για τον μονάκριβο γιο σου…»

Στην αρραβωνιαστικιά του Χαρά: «Η τελευταία σκέψη μαζί σου. Θα ‘θελα να σε κάνω ευτυχισμένη. Να βρεις σύντροφο άξιό σου και άξιό μου»

Τιμή και σεβασμό εμπνέει η στάση του Ναπολέοντα Σουκατζίδη, στον οποίον οι Γερμανοί προσέφεραν τη ζωή επειδή γνώριζε πέντε γλώσσες και τον χρησιμοποιούσαν ως διερμηνέα. Έπρεπε όμως κάποιος άλλος να πάρει τη θέση του. Απάντησε ότι θα δεχόταν να ζήσει, μόνο εάν δεν πήγαινε κάποιος άλλος στο εκτελεστικό απόσπασμα, αντί για αυτόν. Οι Γερμανοί δεν συγκινήθηκαν: «200 λέει η εντολή, τόσοι θα εκτελεστούν. Ούτε ένας λιγότερος!»

«Τότε θα είμαι κι εγώ μέσα», δεν μπορώ να δεχτώ να πάρει άλλος Έλληνας την θέση μου», ήταν η απάντηση του Ναπολέοντα.

Σχεδόν οι 170 από τους 200 ήταν πρώην κρατούμενοι στην Ακροναυπλία και οι υπόλοιποι πρώην εξόριστοι στην Ανάφη. Η μεταφορά στον τόπο της εκτέλεσης γίνονταν ανά 20 άτομα.Οι αυτόπτες μάρτυρες διηγήθηκαν, ότι το χώμα δεν προλάβαινε να ρουφήξει το αίμα. Ο Σουκατζίδης, αν και ήταν το νούμερο 71, μπήκε στην τελευταία εικοσάδα για να επιτελέσει τον ρόλο του μεταφραστή. Όταν οι πρώτοι 20 στήθηκαν στον τοίχο, ο Γερμανός αξιωματικός τον ρώτησε εάν είχαν κάτι να πουν. Οι μελλοθάνατοι φώναξαν «Ζήτω η Ελλάδα! Ζήτω η λευτεριά!»Τα πτώματά τους μετέφεραν στα φορτηγά, οι επόμενοι 20 που επρόκειτο να εκτελεσθούν στο σκοπευτήριο. Το εφιαλτικό δρομολόγιο επαναλαμβάνονταν μέχρι να δολοφονηθούν όλοι. Λίγο μετά τις 10 το πρωί, οι Γερμανοί “ήρωες”, είχαν ολοκληρώσει το έργο τους, απέναντι σε αθώους πατριώτες, που ως κρατούμενοι από την εποχή του Μεταξά, δεν τους είχαν πολεμήσει ποτέ. 

Φωτογραφία απ’ τον χειμώνα του λιμού (1941-42)

Σημείωση: Από το 1942 μέχρι το 1944, εκτελέστηκαν στην Καισαριανή 739 άνθρωποι απ’ όλη την Ελλάδα, ανάμεσά τους η 17χρονη Ηρώ Κωνσταντοπούλου και ο 14χρονος Ανδρέας Λυκουρίνος. Μόνο τον Μάιο του 1944, εκτελέστηκαν 309. Ο αριθμός είναι κατά προσέγγιση, αφού οι Γερμανοί άρχισαν να καίνε τα αρχεία τους από τον Αύγουστο του ΄44. Οι τελευταίοι συγγενείς των 200 έχουν φτιάξει τον Σύλλογο Εκτελεσθέντων της Ακροναυπλίας. Τα περισσότερα από τα μηνύματα που πέταξαν στο δρόμο οι κρατούμενοι δεν έφτασαν ποτέ στα χέρια τους…

πηγές:

https://kaisariani.gr

http://popaganda.gr

http://www.mixanitouxronou.gr/

Οι χιτλερικοί έστησαν στον τοίχο την έφηβη Ηρώ -που δεν είχε καν δικαστεί- και τη «γάζωσαν» με 17 σφαίρες- όσα ήταν και τα χρόνια της -για «παραδειγματισμό», όπως είπαν. Η ίδια λίγο πριν οι εκτελεστές της ανοίξουν πυρ, έσκισε το φόρεμά της και φώναξε: «Χτυπάτε! Κτήνη».... 

«Με τους 50, που εκτελέστηκαν πέντε – πέντε στην Καισαριανή, στις 5-9-44, ήταν και το 12χρονο παιδάκι ο Σουλδίνος. Καθώς στάθηκε ανάμεσα στους τέσσαρες άνδρες, ο Γερμανός, που το είχε αναλάβει, κατάλαβε πως ήταν πολύ μικρό στο μπόι και τα βόλια δε θα το παίρνανε. Κατέβασε λοιπόν προς τα κάτω την κάννη του πολυβόλου του. Και τότε, κείνο το ηρωικό παιδάκι, σηκώθηκε στις μύτες των ποδιών του, για να φθάσει εις το ύψος της κάννης του δημίου του! Για να μη αργήσει στο ραντεβού του με το χάρο…».

Αντώνης Φλούντζης, γιατρός του Στρατοπέδου Χαϊδαρίου, απόσπασμα του βιβλίου του «Χαϊδάρι, κάστρο και βωμός της Εθνικής Αντίστασης», (εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 1986). 

Μαζί με τις ευχές μου για την αυριανή Πρωτομαγιά και μια πρόταση/προτροπή, να επισκεφτείτε το Μουσείο ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης, στο χώρο του Σκοπευτηρίου. Εθελοντές-φίλοι του Μουσείου, έστησαν και λειτουργούν έναν υποδειγματικό χώρο τιμής και μνήμης, για τους αγώνες που σήκωσε η Καισαριανή μαζί με τις υπόλοιπες ανατολικές συνοικίες. Πλούσιο εκθεσιακό υλικό και σπάνια ντοκουμέντα (ανάμεσά τους, το δωμάτιο της Ηρούς Κωνσταντοπούλου), φωτογραφίες, προσωπικά αντικείμενα και τα πολυβόλα που θέριζαν εκείνη την περίοδο ανθρώπινες ζωές. 

Δικό σας [# 3]

Ένα συλλογικό “εργόχειρο” σταυροβελονιά, με τίτλους και ουσίες

Πολυαγαπημένοι, Τιτλούχοι, Φίλοι μου…

Με τόσες χρυσοχέρες φίλες μπλόγκερς, μαράζι το είχα να κεντήσω κι εγώ το κατιτίς μου. Έστω και φανταστικά, χρησιμοποιώντας ως καμβάδες τα ιστολόγια φίλων∙ και χρώματα, τους τίτλους που διαλέγουν για τις αναρτήσεις τους.

Ίσως κάποιοι  θυμούνται απ' τα παλιά, το “κέντημα”  μιας ιστορίας, αποκλειστικά από τίτλους αναρτήσεων, δημοσιευμένες σε φιλικά μπλογκς. Εμπλουτίζοντας τις πηγές μου με το νέο αίμα της μπλογκοπαρέας μας, και έχοντας σαν  πολύτιμα υλικά  τους δικούς σας τίτλους και μόνο,  συναρμολογήθηκε μια εικονική συνάντηση μεταξύ μας.

Οι τίτλοι είναι  ατόφιοι, έτσι ακριβώς όπως έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς στα ιστολόγια φίλων, τα στοιχεία των οποίων, βρίσκονται στο τέλος της ανάρτησης.

Εννοείται ότι η παρακάτω “κουβέντα” μας, χτίστηκε και εξελίχτηκε με μoναδικό μπούσουλα το υλικό που συγκέντρωσα, χωρίς καμμιά άλλη πρόσμιξη. Η έμπνευση (ξανα)προέκυψε απ’ τους εξαιρετικούς τίτλους σας. Που συνήθως, περνούν απαρατήρητοι.

Κι όμως!... Και οι τίτλοι έχουν ψυχή!... Και δεν μπαίνουν καθόλου τυχαία.

Σας ευχαριστώ  πολύ για το πολύτιμο υλικό σας και …

το μικρόφωνο σε σας:

Θάνος:           “Γεια σας κορίτσια…”

Νάσια:            “Ίντα κάμετε μωρέ κοπέλια;”

Αριστέα:        “Σήμερα λέω να…”

Μαρίνα:         “Σήμερα yolaρουμε”

Θάνος:           “Εμείς θα πάμε για καφέ…”

Iris speaking:   “Yπό τους ήχους κλασσικής μουσικής…”

Memaria:         “Με θαλασσινή αύρα”

Γλαύκη:         “Εκεί που δεν έχουμε ψάξει…”

Θάνος:           “Εδώ…”

Διονύσης:      “Καφενεῖον:  Ἡ Συνάντησις"

Θάνος:           “Α ρε μάστορα!!!...”

Iris speaking:   “Μαζί με τον καφέ…”

Νάσια:            “Croissant!”

Iris speaking:   “Φύσηξε παριζιάνικος αέρας…”

Νάσια:            “Χαζομαρίτσες”

Θάνος:           “Άντε γρήγορα…” “Παραγγελία”

Νάσια:            “Mια πίτα απ’ όλα!”

Θάνος:           “Πάρε κι εσύ ένα…”

Iris speaking:   “Απεταξάμην!”

Memaria:         “Ραβανί”

Αναστασία:   “Το τιμημένο!”

Θάνος:           “Προσοχή στα γλυκά…”

Iris speaking:   “Και τα’λεγα εγώ!”

Θάνος:           “Θα παραγγείλω καφέ…”

Αρτίστα:        “Ε μα…”

Αχτίδα:          “Ήμαρτον πια…»

Θάνος:           “Uno espresso lungo…”

Iris speaking:   “Άλλαξε το!...”

Θάνος:           “Να σου πω…” “Γιατί ήρθαμε εδώ;”

Στεφανία:     “Για το κουτσομπολιό…”

Iris speaking:   “Άλλαξε το!...”

Ρούλα:           “Κοινωνική… κριτική!”

Αναστασία:   “ΟΛΑ, ΘΕΛΩ ΝΑ ΤΑ ΞΕΡΩ ΟΛΑ!”

Νάσια:            “Άι γειά σας!”

Iris speaking:   “Tο φελέκι μου μέσα!”

Θάνος:           “Έλα!!! Δώσε γκάζι…”

Γλαύκη:         “Yes! Δέκα λεπτά σε αγώνα Φόρμουλα 1”

Θάνος:           “Εσείς πείτε τα, εγώ ακούω…”

Iris speaking:   “Eίμαι βέρι βέρι χολοσκασμένη…”

Μαρίνα:         “Γιατί η καρδούλα είναι μαύρη;”

Iris speaking:   “Σ’ αυτήν την χώρα που δεν είναι των αγγέλων… τα έχουμε κάνει μούσκεμα!”

Μηθυμναίος:  “Δε βαριέσαι… ποιος νoιάζεται…”

Iris speaking:   “Πουτάνα, όλα!”

Άρης:              “Τι θα λέμε στα παιδιά;”

Memaria:         “Χαϊκού, 俳句, Haiku”

Στεφανία:     “Στα σκοτεινά πηγαίνουμε στα σκοτεινά προχωράμε…”

Θάνος:           “Για το χωριό σου λέω… έλα πάμε”

Γλαύκη:         “Μήπως θα έπρεπε αυτή να είναι η απάντησή μας;”

Μηθυμναίος:  “Σωστά το λες…”

Ρούλα:           “Aς ρεμβάσουμε…”

Γλαύκη:         “Αποχαιρετώντας τη θάλασσα με Καββαδία”

Memaria:         “Τι ώρα είναι;”

Iris speaking:   “Eπτά”

Θάνος:           “Eφτά. Σε παίρνει αριστερά μην το ζορίζεις…”

Iris speaking:   “Stay tuned… Συμπόσιο ενόψει!”

Νάσια:           “Εδώ καράβια χάνονται, βαρκούλες αρμενίζουν…”

Γλαύκη:         “Εγώ δεν είμαι ποιητής…”

Iris speaking:   “Υπάρχουν στίχοι που μένουν μέσα μας…”

Γλαύκη:         “Μετουσίωση του πόνου σε δημιουργία”

Iris speaking:   “Μόνο έτσι βγαίνει καμάρι μου…”

Θάνος:           “Να ετοιμαζόμαστε σιγά σιγά…”

Μηθυμναίος: “Φεύγω, όμως κάποιες εικόνες μένουν…”

Giannis Pit:    “Γεια σου Καπετάνιε…”

Memaria:         “Καληνύχτα Τζων Μπόι”

Θάνος:           “Καλό καλοκαίρι είπαμε;”

Ρούλα:           “Στα καλύτερα!...”

Ελένη:            “Και του χρόνου!”

Θάνος:           “Να είστε καλά…”

Διονύσης:      “Μη χαθούμε…”

Θάνος:           “Ναι, ναι μιλάμε…”

Iris speaking:   “Αγκαλίτσα;”

Συμμετείχαν με σειρά εμφάνισης:

https://tatphotography.blogspot.gr/

https://nasiasblog2012.blogspot.gr/

http://princess-airis.blogspot.gr/

https://marinaslovelylife.wordpress.com

https://mytripssonblog.blogspot.gr

https://stisglafkistocafe.blogspot.gr/

http://kyriosli.blogspot.gr/

https://molyvikaixarti.com/

https://artistatouvwvou.blogspot.gr

http://aktida.blogspot.gr/

https://ainafetst.wordpress.com

http://smaragdenia-roula.blogspot.gr/

http://mithymnaios.blogspot.gr/

https://arisalbis.blogspot.gr

http://stamonopatiatisfantasias.blogspot.gr/

https://kokkino-diktio.blogspot.gr

πηγή φωτογραφιών