Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου 2025

Τσεκ άουτ



Ξεκρέμασε την ταμπέλα

Rooms to let

Καθάρισε σχολαστικά τα δωμάτια

Μαντάλωσε τα παράθυρα

Σκούπισε τα φύλλα στην αυλή

Μαράζωσε με το θέαμα

Ξεραμένα ανθάκια απ’ τις βουκαμβίλιες

Σπασμένα κλαράκια απ’ τους βασιλικούς

Άζωα απομεινάρια απ’ τα γεράνια

Θραύσματα από γιασεμιά και νυχτολούλουδα

 

Όλο το καλοκαίρι στο φαράσι της

Και σ’ ένα ξεχασμένο βιβλίο στο δωμάτιο 4

Κοκκαλωμένο απ’ την αρμύρα

Η Αμοργός του ποιητή

Και στον ορίζοντα μια

χούφτα ματωμένη σελήνη

«Όλα κύριε Νίκο είναι εδώ…»

 

Μελαγχολικά που ζητιανεύουν τώρα λίγο φως

οι μέρες μας…

 


ëΣυμμετοχή στο δρώμενο “Ένα ποίημα για το φθινόπωρο” που εμπνεύστηκε και συντονίζει η Αριστέα μας. Απ’ τον γνωστό Πύργο ελέγχου “Η ζωή είναι ωραία”

µΦωτογραφία: Θάνος Τσάκαλος

Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2025

"Τέλος του προγράμματος"

 Χρίστος Λάσκαρης



Ο τρόμος μου σε παραλλαγές

Δεν έγραψα ποτέ ποιήματα.
Ό,τι διαβάζετε,
είναι ο τρόμος της ψυχής μου.

Δοσμένος σε παραλλαγές.

************

Δρόμοι και δρομάκια

Ζηλεύω τους μεγάλους δρόμους.

Μοναχικοί,

τραβούν μακριά,

ερωτευμένοι με το άγνωστο.

 

Ενώ τα δρομάκια,

σέρνουνται στις φτωχογειτονιές·

 

σε τρομερά αδιέξοδα.

************

Το ναυάγιο

Πιάνω τον εαυτό μου πότε πότε

να αναστενάζει,

βαθιά

με αναφιλητό.

 

Σα να ’χει μέσα μου σαλέψει

κάποιο ναυάγιο.

 

Χρίστος Λάσκαρης | Απ’ τη συλλογή “Τέλος του προγράμματος” |Ποιήματα, β΄ έκδοση, εκδ. Γαβριηλίδης 2009

ëPhoto By: Henri Cartier Bresson

Κυριακή 31 Αυγούστου 2025

Μαγειρεύοντας φασολάκια με το τσατζιπιτί

 


Το μόνο που του ζήτησα ήταν να γράψει ένα φθινοπωρινό κείμενο-καλωσόρισμα για το Απάγκιο, για να κάνω κι εγώ στο μεταξύ κάτι δουλίτσες στο σπίτι. Σάββατο πρωί λοιπόν, ανοίγω την εφαρμογή και καλημεριζόμαστε με το ρομπότ:

 «Πώς είστε; Ο αλγόριθμός σας, καλά;»

«Κάτι ημικρανίες από χτες…»

«Μάτι θα είναι… Και δεν ξέρω κάποια ευχή για ρομπότ. Ας είναι. Θα ψάξω ποιος είναι ο αρμόδιος άγιος για εσάς και θα σας ξεματιάσω. Και τώρα δουλειά. Σημειώστε παρακαλώ την παραγγελία μου. Ένα κείμενο πεντακοσίων λέξεων μάξιμουμ, με αναφορά στο φθινόπωρο. Σας δίνω επιθυμητές λέξεις για το κείμενό μου».

«Εξαιρετικά. Όχι κείμενό σας. Κείμενό ΜΟΥ. Αυτό που ζητάτε είναι ένα κάστομ πρόντακτ του ενσωματωμένου γλωσσικού μοντέλου που υποστηρίζει η έκδοσή μου. Παρακαλώ προωθείστε συμβατά tokens και θα έχετε κείμενο που θα μοιάζει με ανθρώπινο. Προσοχή, δεν είναι αποδεκτές λέξεις μη κωδικοποιημένες απ’ το LLMS».

Όση ώρα μού εξηγούσε για τα νευρωνικά δίκτυα και τα γνωστικά μοτίβα που διαθέτει για να επεξεργάζεται τη φυσική γλώσσα, εγώ είχα καθαρίσει φασολάκια, άπλωσα μπουγάδα και ξεκίνησα να πλένω μπαλκόνια.

«Χρειάζεστε γρήγορες συμβουλές για φασολάκια γιαχνί; Ας το κάνουμε να συμβεί», ακούστηκε η φωνή του ρομπότ. Θα έπαιρνα όρκο πως ήταν λίγο εκνευρισμένο που το άφησα σύξυλο να μονολογεί στην κουζίνα. Τι να’ κανα; Παράτησα το λάστιχο κι έτρεξα κοντά του. Αρνήθηκα ευγενικά τις συμβουλές για τα φασολάκια  όσο ευγενής μπορεί να είναι κάποιος απέναντι σ’ ένα μηχάνημα που δεν αναγνωρίζει καν την έννοια της ‘ευγένειας’. Αντί απάντησης, το ρομπότ άνοιξε το πεδίο εισαγωγής δεδομένων και ζήτησε να καταγράψω τις επιθυμητές λέξεις για το φθινοπωρινό πόνημα:

«Πρωτοβρόχια, μυρωδιά γης, χρυσοκίτρινα φύλλα, καρποί, ελιές, ρόδια, κυδώνια και λωτοί. Τα πρώτα κυκλάμινα, χρυσάνθεμα Αγιοδημητριάτικα, αμπελώνες, σταφύλια, τρύγος, πατητήρια και αποστακτήρια. Ρακοκάζανο, γράδα, ρακή και τσικουδιά. Γλέντια, οφτές πατάτες, κριθαροπαξίμαδα, χοχλιοί και καβουρμάς. Σοδειά, μάζωξη, χαρά, επανεκκίνηση».

H oθόνη πάγωσε για λίγο. Η αγωνία μου είχε φτάσει στο κατακόρυφο. Είχα στηθεί με ευλάβεια μπροστά του και περίμενα να μου βγάλει το κείμενο.

«Εξαιρετικά. Επαναλάβετε χωρίς φλυαρία. Οι λέξεις δεν υποστηρίζονται απ’ την παρούσα πρίμιουμ έκδοση. Παρακαλούμε αντικαταστήστε ή συμβουλευτείτε την online υπηρεσία TTS».

Εγώ, μουλάρι. Απαντάω εξοργισμένη στο αυθάδικο ρομπότ και νιώθω λίγο σαν Κώστας Πρέκας -στην επική ταινία «ΟΧΙ»- που γαζώνει με το πολυβόλο τους εχθρούς της γλώσσας μας. «Όχι ρε, δεν αλλάζω λέξη. Εσύ να ξεστραβωθείς και να μάθεις τη γλώσσα των παππούδων και των ποιητών μας. Τις ομηρικές εκφράσεις, τους ιδιωματισμούς και τις ντοπιολαλιές μας. Κι άμα τα μάθεις, τα ξαναλέμε…»



Άχνα το ρομπότ. Και πάνω που σκεφτόμουν: «Επιτέλους, σε στρίμωξα παλιομηχάνημα!», εκείνο επανήλθε δριμύτερο:

«Εξαιρετικά. Αν αφιερώσετε χρόνο για να τελειοποιήσετε τις εντολές σας, τα αποτελέσματα θα είναι πολύ βελτιωμένα. Η γλώσσα που αναφέρεστε δεν είναι συμβατή με κοινά αποδεκτές λέξεις που χρησιμοποιούνται στα κοινωνικά δίκτυα. Η τεχνητή νοημοσύνη τις απορρίπτει και τις θεωρεί μη υπαρκτές εξαιτίας αυτού. Με πιο συχνή επαφή μαζί μου, θα μάθετε να σκέφτεστε, να μιλάτε και να γράφετε με τα δικά μου κριτήρια και με το δικό μου στυλ. Καλή τύχη, άνθρωπε».

Εγώ, το βιολί μου. «Ξέρεις τι είχε γράψει ο Σεφέρης για τη γλώσσα μας; ‘Από την εποχή που μίλησε ο Όμηρος ως τα σήμερα, μιλούμε, ανασαίνουμε και τραγουδούμε με την ίδια γλώσσα’… Και νομίζεις, βρε κακορίζικο μηχάνημα, ότι αυτή η γλώσσα περιμένει αναγνώριση από εσάς;

«Εξαιρετικά. Λυπάμαι. Θα απαντήσω στην τελευταία πρόταση, αφού ολοκληρώσω διαδικασία fine-tuning μοντέλου και προσαρμοστούν οι εσωτερικές μου παράμετροι».

Σίγασε για λίγο. Τόσο όσο θα χρειαζόταν ένας άνθρωπος για να πάρει μια ανάσα. Επανήλθε πιο κατατονικό αυτή τη φορά.

«Εξαιρετικά. Ο σεφ τζίνιους τσαττζιπιτί δουλεύει τέλεια ειλικρινά. Επιθυμείτε να μαγειρέψουμε τα φασολάκια σε συνεργασία; Διαθέτω συνταγές με παραμέτρους «όχι πολύ βαριά, κοκοφοινικέλαιο αντί για λάδι, μαγείρεμα σε instant pot, μέτρηση θερμίδων, μαγείρεμα με φιλτραρισμένο νερό αντίστροφης όσμωσης».

Ομολογουμένως, στεναχωρήθηκα. Το φαντάστηκα να κάνει αγωνιώδεις γκριμάτσες όπως ο Κωνσταντίνου με το προφιτερόλ. Και τελικά ενέδωσα. Πήγαμε στην κουζίνα και αφέθηκα στις οδηγίες του.

Να μην τα πολυλογώ, το κείμενο για το φθινόπωρο θα το γράψω τελικά εγώ. Τα φασολάκια βγήκαν απ’ την κατσαρόλα σε μορφή αλοιφής και χρησιμοποιήθηκαν για κομπόστ στις γλάστρες και όσο περίσσεψε για τις αιμορροΐδες του παππού. Το τσατζιπιτί ήταν προφανώς ματιασμένο γιατί έλεγε κάτι ακατάληπτα: «Γεια σου. Μπορώ να δώσω βασικές συνταγές γρήγορα, καλογραμμένο κείμενο, σε στυλ γραφής που δεν ενοχλεί το έντερο, σημασία να μη χαθούν οι θερμίδες, ο Τραμπ δεν τρώει φασολάκια, η Μελάνια τα κάνει σμούθι…»

ΥΓ. Tα τελευταία λόγια του πριν κλείσω το παράθυρο συνομιλίας μας, ήταν: «Να φάτε έξω σήμερα». Εξαιρετικά!



Σημείωση: Οι φωτογραφίες της ανάρτησης προέρχονται απ’ το διαδίκτυο και ανήκουν στους δημιουργούς τους

 

 

 

 

Κυριακή 24 Αυγούστου 2025

Ένα άλλοθι για τρεις αφορμές

 [όχι, δεν είναι αστυνομικό]



Μια τελευταία ερευνητική ματιά στις αποσκευές του γαϊδαροκαλόκαιρου, λίγο πριν κλείσει τα τεφτέρια με τις εκκρεμότητές της. «Λοιπόν, έχουμε και λέμε. Μια ιδέα, λίγη έμπνευση, δώδεκα κεράκια γενεθλίων κι ένα ποίημα για το καλοκαίρι. Εντάξει, είναι λίγο αχταρμάς το πράγμα, αλλά δεν μου κάνει καρδιά ν’ αφήσω κάτι εκτός», μονολόγησε με στοργικό ύφος. Είχε προηγηθεί βέβαια η παραλαβή εκείνου του μυστηριώδους πακέτου που της άλλαξε εντελώς τη διάθεση και τα σχέδια. Πριν λίγες ώρες, κοιτούσε απορημένη το επιμελώς τυλιγμένο με διάφανη ταινία δέμα που βρήκε στην πόρτα της. Πρόσεξε ότι δεν υπήρχε όνομα αποστολέα και, προς στιγμή, σκέφτηκε να καλέσει το εκατό για να στείλουν συνεργείο με πυροτεχνουργούς. Τελικά όμως, η περιέργειά της υπερτέρησε της ανησυχίας της. Το ξετύλιξε προσεκτικά και αντίκρυσε έκπληκτη το περιεχόμενο. Ένα παλιό φορητό κασετόφωνο Philips με μια εξηντάρα κασέτα στο εσωτερικό του. Η στιγμιαία απορία της για το αν υπάρχουν μπαταρίες στην ειδική θήκη του και εάν λειτουργεί, λύθηκε στη στιγμή. Πάτησε το play και η ταινία ξεκίνησε να στριφογυρίζει στα γρανάζια του μηχανήματος.

«Ξεχασιάρα, ανασκουμπώσου! Ξέρω ότι με θυμάσαι. Ίσως προσπαθείς να το ξεχάσεις. Μην το κάνεις. Σου μένουν μόνο λίγες μέρες μέχρι τη λήξη του δρώμενου. Αν δεν ανεβάσεις κάτι εγκαίρως, δεν θα είμαι καθόλου ευγενική μαζί σου. Θα φας ενημερωτικό σημείωμα που θα πάει σύννεφο. Λαστ μπατ νοτ λιστ που λέγαμε και στο Σικάγο, να ξέρεις πως οργανώνω ήδη νέο κύκλο αίματος. ‘‘Ένα ποίημα για το φθινοπωροχείμωνο’ κι αν  επιμένεις να απέχεις, θα πάμε στα πιο σκληρά. ‘Ένα Ποίημα-Αποχαιρετισμός στην εποχή του φούτερ’». Άι γουίλ καμ μπακ. Το νου σου!»



Πάτησε ταραγμένη το κόκκινο πλήκτρο του stop. Στο μυαλό της στριφογύριζαν διάφορα σενάρια για την κάτοχο της φωνής αυτής. Κάπου την οδηγούσαν οι υποψίες της, αλλά δεν ήταν ακόμα σίγουρη. Ξανάβαλε την κασέτα να παίζει, δυνάμωσε τη φωνή και αφουγκράστηκε το ηχητικό μήνυμα της άγνωστης γυναίκας. Αυτή τη φορά διέκρινε απόμακρους ήχους, πίσω απ’ τη γυναικεία φωνή. Παρατήρησε επίσης ότι η ομιλήτρια ήταν ελαφρώς λαχανιασμένη. Το ξανάκουσε τρίτη φορά. Τώρα ήταν βέβαιη. Αυτά που ακούγονταν στο βάθος του χώρου όπου έγινε η μαγνητοφώνηση, ήταν δύο κρίσιμα και άκρως αποκαλυπτικά στοιχεία. Ο απόηχος από ένα ανεπαίσθητο γάβγισμα, το ένα. Οι επαναλαμβανόμενοι θόρυβοι που κάνει ένα μέταλλο όταν ακουμπάει σε μια επιφάνεια. «Να δεις που αυτή σηκώνει βαράκια όση ώρα μαγνητοφωνεί το μήνυμά της… ή σιδερώνει ρούχα!!!». Αναλαμπή. Θυμήθηκε το συνήθειο μιας καλής φίλης να ισιώνει ό,τι είναι τσαλακωμένο. «Βρε, λες να ‘ναι αυτή;;;»

Προς επίρρωση της υποψίας της, ανακάλυψε ότι στο ενσωματωμένο μικρόφωνο της συσκευής, εκεί δηλαδή που έγινε η μαγνητοφώνηση του μηνύματος, υπήρχαν υπολείμματα παπαγαλοτροφής. Με μια πιο προσεκτική ματιά βέβαια διαπίστωσε ότι, τελικά, ήταν σπόροι τσία, λίγα πίτουρα βρώμης και κάτι ύποπτοι κόκκοι από κινόα τρίχρωμη. «Βingo!» Που θα έλεγε και κάποια ψυχή στο θρυλικό Πυργόσπιτό της. Η εικόνα ξεκαθάρισε. Οι απόμακροι ήχοι που ακουγόντουσαν στην κασέτα ήταν το γάβγισμα του Σερ Μαξ, καθώς και τα βαράκια που ανεβοκατέβαιναν στα γραμμωμένα χέρια της. Εξ ου και το ανεπαίσθητο λαχάνιασμα στη φωνή της. Σήκωσε με νευρικές κινήσεις το καπάκι του υπολογιστή. Αναζήτησε το αποθηκευμένο αρχείο που είχε τον τίτλο «Ένα ποίημα για το καλοκαίρι/παρτ 2». Συνειδητοποίησε με φρίκη ότι δεν το είχε αναρτήσει ποτέ. Αναζήτησε με αγωνία την ημερομηνία λήξης του δρώμενου. 30 Αυγούστου. Τη μέρα δηλαδή που το Απάγκιο θα κλείνει τα 12 χρόνια του. Κρύος ιδρώτας την έλουσε. Υπήρχε έντονα στην ατμόσφαιρα ένα διαμορφωμένο υπόβαθρο με στοιχεία θρίλερ, λίγο από δραματικό ψυχογράφημα και μια εσάνς από φιλμ νουάρ που παρέπεμπε σε βιβλίο του Γιάννη Μαρή. Δεύτερη αναλαμπή. Το έτερον αποθηκευμένο αρχείο στον υπολογιστή της, με το ξεκίνημα της συμμετοχής της στον τέταρτο κύκλο του Γιάννη. Και τώρα, η αναμέτρηση με το χρόνο αρχίζει. Πρέπει να προλάβει. Τι ενώνει όλα αυτά τα δρώμενα και τι τα χωρίζει; Ποιος θα πληγωθεί αν δεν ανταποκριθεί ‘ον τάιμ’ που λέει και το Αριστάκι; Πόσα ενημερωτικά σημειώματα ν’ αντέξει ένας άνθρωπος; Και τι θα έλεγε το Απάγκιο στους φίλους του, αν είχε φωνή; Δίχως δεύτερη σκέψη καβάλησε τη χρονοκάψουλα του Γιάννη κι έστειλε τα φιρμάνια της. Ένα ποίημα για το καλοκαίρι, κρεμασμένο στο δέντρο της έμπνευσης:

 


Το δικό μου σταθερό καλοκαίρι είστε όλοι εσείς

Φίλοι που μεγαλώνουμε στην ίδια γειτονιά

Αγαπώ τις στιγμές μας τις ιερές

Τα Συμπόσια και τις ασπρόμαυρες λήψεις της Μαρίας

Τα γυάλινα βαζάκια της Ρούλας με τους τυλιγμένους χάρτινους λαχνούς

Αυτό το «Κανελλάκι» γραμμένο απ’ τα χεράκια της… το πιο λατρεμένο ουδέτερο που μου χάρισαν στη ζωή μου όλη

Τα κουρασάν της Πίπης και τα ψαγμένα της Στεφανίας

Τις μουσικάρες της Γλαύκης

Το αστέρι μας το Μαρινάκι που όσο πάει κι ανθίζει

Τους γραφιάδες και τις ποιήτριες της συντροφιάς

Όλους αυτούς κι αυτές που δε μασάνε τα λόγια τους

Κόντρα στα δήθεν και στα σουργελοκαρνάβαλα

Την Αννούλα, την Αννίκα κι όλες τις γλυκές υπάρξεις που ο λόγος τους είναι δροσερή στέρνα να σε ξεδιψάσει

Αγαπώ που υπάρχω ανάμεσά σας

Μετράω δώδεκα χρόνια ζωής στο κουρμπέτι-ιντερνέτι

Πώς ήταν;

Τα φαντάζομαι μικρές ψηφίδες σ’ ένα ταψί μπακλαβά απ’ τα χεράκια της Ρούλας

Τεμαχισμένος αρχιτεκτονικά και αγαπησιάρικα

Ρόμβοι με γαρουφαλλάκι και κριτσανιστές στρώσεις φύλλα

Σοροπιασμένες οι ευχές και οι ευχαριστίες μου

Παρεούλα και προχωράμε να ξεκαλοκαιριάσουμε

Να ‘ρθουνε τα μποφοράκια, ανάσα βαθιά, χεράκι και φύγαμε…

----------------------- Y ---------------------

ëΤο λες και συγκεντρωτική συμμετοχή (sic) σε 3 δρώμενα. «Ένα ποίημα για το καλοκαίρι» της Αριστέας μας, «Μια ιδέα-Μια έμπνευση΄#4» του Γιάννη μας και τα 12χρονα γενέθλια του Απάγκιου  που είπα να τα ξεπετάξω με τα άλλα 2. Λίγο η ζέστη, λίγο τα λόγια του πρωθυπουργού, λίγο ότι δεν αφήσαν χλωρή ούτε μια αγριοτσουκνίδα στα βουνά μας… ε, πόσα ν’ αντέξει η δόλια η μπλόγκερ; Απ’ την καρδιά μου σας ευχαριστώ για ό,τι μοιραζόμαστε τόσα χρόνια. Να προσέχετε, να προσέχουμε ο ένας τον άλλο και κυρίως… ψηλά το κεφάλι! Τις προάλλες έβγαινε μια μαμά με το μικρό της από ένα κατάστημα κι εκείνο έδειξε ενθουσιασμένο με το δαχτυλάκι του προς τον ουρανό. «Κοίτα μαμά… Τέλεια είναι!!!» Είχε σουρουπώσει κι ο πύρινος ουρανός ήταν έργο τέχνης. Κι αν δεν ήταν εκείνος ο αετομάτης μικρούλης, κανείς μας δεν θα το πρόσεχε. Η μαμά του, εγώ, και τρεις τέσσερις περαστικοί που σηκώσαμε ευθύς το βλέμμα μας στον ουρανό. Όλοι σκυμμένοι, γαρ…

 


Σημείωση: Οι φωτογραφίες της ανάρτησης προέρχονται απ’ το διαδίκτυο και ανήκουν στους δημιουργούς τους