Τετάρτη 17 Νοεμβρίου 2021

Μπουγαδόνερα

 


Τότε τους λέγανε άπλυτους, μαλλιάδες, αλήτες και απειλή της σταθερότητας. Η δημοσιογραφική μεραρχία της εποχής εκείνης διέθετε τα αλάνθαστα όπλα: Διαστρέβλωση της αλήθειας , συκοφάντηση των εξεγερμένων φοιτητών και εργατών και αγιοποίηση των εισβολέων. Αργότερα βέβαια, τα ίδια μέσα έγραφαν διθυραμβικά επετειακά άρθρα  για τους ανένταχτους  φοιτητές  που θυσιάστηκαν για να πέσει η χούντα των συνταγματαρχών. Ίσως να κατέθεταν και στεφάνι στη μνήμη τους. Η δική τους “μνήμη” πάντως, συρρικνώθηκε κατά πολύ και προσαρμόστηκε στη μεταπολιτευτική πραγματικότητα.



Αναρωτιέμαι αν γινόταν σήμερα μια τέτοια εξέγερση, αν φοιτητές, μαθητές και εργαζόμενοι ξεχύνονταν στους δρόμους διεκδικώντας “ψωμί-παιδεία-υγεία-ελευθερία”, πώς θα τους αντιμετώπιζαν άραγε οι τηλεοράσεις, τα κανάλια, οι φυλλάδες και οι παρατρεχάμενοι δημοσιογραφίσκοι, πανελίστες, τηλεκριτικοί, φουρθιώτηδες και πρωινατζούδες κι όλος ο συρφετός της ε(ξ)νημέρωσης;    

Πριν 48 χρόνια, η κορυφαία αντιδικτατορική εξέγερση είχε προβληθεί, από μέρος του τύπου, ως «Φοιτητική αναρχία» και οι ηρωικοί φοιτητές ως “Διαδηλωταί με πυροβόλα όπλα”. Φοβάμαι ότι, σήμερα, θα τους λοιδορούσαν ξανά με πηχυαίους τίτλους στα δελτία: “Αντιεξουσιαστές, μπαχαλάκηδες, ταξικοί εχθροί, απειλή για τη δημοκρατία”. Απ’ τις ρούγες και τα τηλεπαράθυρα θα ωρυόντουσαν πολιτευτάδες και νοικοκυραίοι για την αναγκαιότητα της πανεπιστημιακής αστυνομίας και της καταστολής τέτοιων φαινομένων. Ακόμα και με τη βία, αν χρειαστεί. Κι οι τηλεθεατές θα κουνούσαν συγκαταβατικά το κεφάλι πριν γυρίσουν το κανάλι σε κάποιο ριάλιτι. Τι μας νοιάζει κιόλας; Το δικό μας το παιδί θα ξυλοκοπηθεί;



Φοβάμαι ότι από τότε που ο σπουδαίος μας ποιητής  έγραψε αυτούς τους στίχους, δεν άλλαξαν και πολλά. Οι φωλιές μας, χρόνια τώρα, παραμένουν καταλερωμένες. Οι λέξεις μας μεταλαγμένες και τα νοήματα ξεπλυμένα στα μπουγαδόνερα της ενημέρωσης.

 

Φοβάμαι
τους ανθρώπους που εφτά χρόνια έκαναν πως δεν είχαν πάρει χαμπάρι
και μια ωραία πρωία –μεσούντος κάποιου Ιουλίου–
βγήκαν στις πλατείες με σημαιάκια κραυγάζοντας
«Δώστε τη χούντα στο λαό».

Φοβμαι τος νθρώπους πο μ καταλερωμένη τ φωλι
πασχίζουν τώρα ν
βρον λεκέδες στ δική σου.

Φοβ
μαι τος νθρώπους πο σο κλείναν τν πόρτα
μ
ν τυχν κα τος δώσεις κουπόνια κα τώρα
το
ς βλέπεις στ Πολυτεχνεο ν καταθέτουν γαρίφαλα κα ν δακρύζουν.

Φοβ
μαι τος νθρώπους πο γέμιζαν τς ταβέρνες
κα
τ σπάζαν στ μπουζούκια κάθε βράδυ κα τώρα τ ξανασπάζουν
ταν τος πιάνει τ μεράκι τς Φαραντούρη κα χουν κα «πόψεις».

Φοβ
μαι τος νθρώπους πο λλαζαν πεζοδρόμιο ταν σ συναντοσαν
κα
τώρα σ λοιδορον γιατ, λέει, δν βαδίζεις σιο δρόμο.
Φοβ
μαι, φοβμαι πολλος νθρώπους.
ΦΕΤΟΣ φοβήθηκα
κόμη περισσότερο.

Το ποίημα του Μανόλη Αναγνωστάκη «ΦΟΒΑΜΑΙ» γράφτηκε τον Νοέμβριο του 1983 και δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Αυγή

(Οι φωτογραφίες της ανάρτησης προέρχονται απ' το διαδίκτυο και ανήκουν στους δημιουργούς τους)



23 σχόλια:

  1. Οι απανταχού "κυρ Παντελήδες" Μαρία μου, είναι διαχρονικό φαινόμενο που συνοδεύει την ιστορική διαδρομή. Τα κλασικά "μεσαία στρώματα", "νοικοκυραίοι" της "σιωπηράς πλειοψηφίας" και της ¨τάξεως".
    Άνθρωποι δηλαδή που αποτέλεσαν και αποτελούν την τροχοπέδη της ιστορίας. Μόνο που η κοινωνία πήγε μπροστά, φυσικά έξω από τη θέλησή τους και άπειρες φορές κόντρα στο ρόλο τους. Καμία πρόοδος, καμία μεγάλη στιγμή της ανθρωπότητας δεν έγινε με αυτούς. Πάντα ήταν απόντες, αδιάφοροι έως και εχθρικοί πολλές φορές. Μάλιστα πολλές στιγμές καπηλεύτηκαν και την ίδια την απουσία τους.
    Θα τους βρίσκουμε εσαεί στο απέναντι πεζοδρόμιο, στην αντίπερα όχθη να χάσκουν, να λοιδωρούν, τεθλιμμένοι συγγενείς της ιστορικής εξέλιξης της ανθρωπότητας.
    Ο αγώνας συνεχίζεται καλή μου φίλη.
    Την καλησπέρα μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Όπως τα λες, Γιάννη. Αυτοί είναι οι κυρ Παντελήδες και αποτελούν την πιο ύπουλη πληγή της κοινωνίας.
      Ο αγώνας μοιραία συνεχίζεται, Γιάννη μου.
      Να είσαι καλά!

      Διαγραφή
    2. Και εσύ το ίδιο Μαρία μου!

      Διαγραφή
  2. Κι εγώ φοβάμαι αυτούς τους ανθρώπους. Αλλά ελπίζω ότι το τριαντάφυλλο που αφήνουν ίσως είναι το λουλούδι της συνγώμης. Άσε με να το ελπίζω.
    Δεν ξέρω πώς ο τύπος σήμερα θα παρουσίαζε μια τέτοια εξέγερση. Αν ήταν ο περισσότερος κόσμος όπως τότε, κανείς δεν θα μπορούσε να σιωπήσει ή να βάλει ταμπέλες. Και ήταν ο περισσότερος κόσμος χωρίς πολιτικά χρώματα και διαφορές. Με κοινά πανό ''ψωμί-παιδεία- ελευθερία'' με τη λέξη ελευθερία με κεφαλαία! Εμένα εκείνο που με αγχώνει είναι ο συμβιβασμός ο μετά...αυτό είναι κάτι που δεν καταπίνεται!
    Χρόνια πολλά Μαράκι μου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Συμφωνώ γι' αυτό το τριαντάφυλλο της συγγνώμης. Φτάνει να είναι ανυπόκριτο κι όχι για το θεαθήναι. Όπως θα συμφωνήσω και με το συμβιβασμό που δεν καταπίνεται με τίποτα. Χτες φάνηκε πως υπάρχουν ακόμα αντανακλαστικά και ιστορική μνήμη. Μακάρι να ξαναβρούμε το βηματισμό μας, το χρωστάμε στα παιδιά μας άλλωστε.
      Την καλησπέρα μου Αννούλα μου.

      Διαγραφή
  3. Είναι αλήθεια ότι ο Ελληνικός Λαός συμβιβάστηκε με το δόγμα της "ησυχίας και τάξης" που πρέσβευε η Δικτατορία των Συνταγματαρχών. Εκτός ελαχίστων βέβαια περιπτώσεων, που λίγο πολύ είναι γνωστές σε όλους μας. Τι θα γινόταν σήμερα σε μια ανάλογη περίπτωση; Πιθανόν ο κόσμος να τους αντιμετώπιζε με την ίδια απαξίωση. Αυτό που με φοβίζει περισσότερο όμως, είναι η εξίσωση της Δικτατορίας με τη σημερινή αστική τάξη. Δεν είναι το ίδιο για κανέναν μας. Όσο για τα αιτήματα: Ψωμί, Παιδεία, Υγεία, Ελευθερία, ειδικά τα τρία πρώτα αποτελούν διαρκή ζητούμενα υπό κάθε κυβέρνηση στην Ελλάδα, ιδιαίτερα οξυμένα ως προβλήματα μετά τα μνημονιακά χρόνια. Όσο για τα ΜΜΕ, αυτά πάνε συνήθως με τους νικητές της κάθε εποχής.
    Την Καλημέρα μου, Μαρία!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ας είμαστε τουλάχιστον πιο επιφυλακτικοί σ' αυτά που παρουσιάζονται ως "ειδήσεις" και στην ουσία διχάζουν την κοινωνία σε καλούς και κακούς πολίτες. Και τα νέα παιδιά είναι αυτά που πληρώνουν ξανά το τίμημα. Με το μέλλον τους υποθηκευμένο και τα όνειρά τους καταδικασμένα, είναι βέβαιο πως ο πληθυσμός μας συνεχώς θα συρρικνώνεται κι όσοι μπορούν θα αναζητούν την τύχη τους στα ξένα. Ό,τι γινόταν και τότε.
      Σ' ευχαριστώ πολύ, Βασίλη!

      Διαγραφή
  4. Είμαι από αυτή τη ..γενιά φίλη μου, δεν ήμουν καν :ηρωίδα:, είχα απλά στη φοιτητική ταυτότητα απλά Πολυτεχνείο. Έμεινα κι εγώ για λίγο ευτυχώς σε κρατητήριο, όμως είδα στα επόμενα χρόνια πολλούς από αυτούς να ζεπουλάνε την ημέρα εκείνη που φώναζαν με μετέπειτα απολαβές και αλλαγές στα όσα έλεγαν Είναι από τους λόγους που δεν ανακατεύτηκα ποτέ με πολιτική. Απλά θα σου πω πως θυμαμαι από κοντά τις κραυγές...αδέλφια σταματείστε..ήμαστε σαν κι εσάς. Πηγαίνοντας για Παγκράτι ήμουν μάρτυρας σε εκτέλεση, τότε με έπιασαν. Εγώ απλά θα πω πως κλαίω εκείνα τα παιδιά που έχασαν τη ζωή τους, μα είμαι σίγουρη πως βλέποντας τώρα την κατάσταση ..θα έκλαιγαν. Τι να τα κάνω τα λουλούδια τώρα..Θα μπορούσα να σου πω ονόματα του τότε αργότερα τρανταχτά..Εγώ τέτοια μέρα απλά ανάβω το καντήλι μου και εύχομαι μόνο για καλύτερο.. σήμερα..καλύτερο αύριο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. "Τι να τα κάνω τα λουλούδια"...
      Σ' ευχαριστώ πολύ Γεωργία μου για το συγκλονιστικό σου σχόλιο-μαρτυρία!
      Να είσαι καλά ♥

      Διαγραφή
  5. Ελπίζω να διαβάσουν και νέοι άνθρωποι, Μαρία, αυτά τα ντοκουμέντα τής ανάρτησής σου.
    Όταν ήρθε η χούντα, βρήκε στρωμένο το πεδίο.
    Οι δάσκαλοι έδερναν, οι χωροφύλακες έδερναν, οι χαφιέδες δούλευαν μέρα-νύχτα, οι δημόσιοι υπάλληλοι διορισμένοι με το πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων, πολλοί από αυτούς φέρονταν φασιστικά στον πολίτη, κλπ, κλπ.
    Ζούσαμε από μικροί σε μια κοινωνία φόβου. Το «μη μιλάς» ήταν η βασική νουθεσία των γονέων.
    Επικράτησε πανεύκολα η χούντα, και από την πρώτη στιγμή άρχισε να μεγεθύνει αυτόν το φόβο. Να είσαι ανά πάσα στιγμή εκτεθειμένος στο κάρφωμα ενός σπιούνου.
    Κι έρχεται η εξέγερση του Πολυτεχνείου, οι φοιτητές ξεπερνούν αυτόν τον διαρκή φόβο και σηκώνουν συλλογικά το ανάστημα μπροστά στα σιχαμερά όργανα τής χούντας.
    Αυτή είναι η κύρια ουσία τού Πολυτεχνείου. Η κατανίκηση του φόβου μπροστά στην άθλια εξουσία.
    Αυτό είναι και το μεγάλο δίδαγμα για σήμερα και για αύριο…
    ΥΓ.
    Εδώ και πολλά χρόνια, η εξέγερση του Πολυτεχνείου αμαυρώνεται είτε από επιπόλαιους κριτές είτε από «αναλυτές» που γράφουν με σκοπιμότητα. Κάνουν σημαία τα ονόματα κάποιων αγωνιστών που μπήκαν στα γρανάζια τής εξουσίας, και προσπαθούν να ακυρώσουν την αξία τής εξέγερσης. Λες και την εξέγερση την έκαναν μόνον αυτοί οι λίγοι που έγιναν αργότερα γνωστοί.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πόσο μεστός και ψύχραιμος ο σχολιασμός σου, Άρη!
      Συμφωνώ μέχρι κεραίας και συνυπογράφω το υστερόγραφό σου.
      Σ' ευχαριστώ πολύ!

      Διαγραφή
  6. Και η αφεντιά μου, Μαρία μου, είναι από την "τότε" γενιά και μόλις είχα γυρίσει από την αναβράζουσα τότε Γαλλία με ένα μωρό στην αγκαλιά και έζησα τα γεγονότα από πολύ κοντά και η σημερινή σου ανάρτηση με έβαλε σε σκέψεις...
    Τι άλλαξε από τότε, δεν νομίζω πως υπάρχει νοήμων άνθρωπος να πιστεύει πως έχουνε δημοκρατία, εξάλλου ο όρος "δημοκρατία" εκλείπει από σχεδόν όλο τον πλανήτη...
    Γιατί οι νέοι στην εποχή μας, σιωπούν τι φοβούνται;
    Η χθεσινή τεράστια πορεία στην πρεσβεία έδειξε πως κάτι μάλλον σιγοβράζει και ας τα MME ντύνουν τις σπάνιες διαδηλώσεις ότι είναι μόνο των αντιεμβολιαστών.
    Εξαιρετική η ανάρτηση σου που θερμομετρά το σήμερα!
    Πoλλά ΑΦιλιά καρδιάς στέλνω με ευχές για σύνεση και δύναμη!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δε νομίζω που σιωπούν οι νέοι, Στεφανία μου. Κάθε άλλο. Οργανώνονται, συμμετέχουν σε κινήματα αλληλεγγύης, διαδηλώνουν, τρώνε ξύλο, σπάνε τα μούτρα τους αλλά ξανασηκώνονται. Κι αν κάτι μου δίνει ελπίδα, είναι οι συγκεντρώσεις σαν τη χτεσινή. Με παιδιά που δεν έζησαν δικτατορία και Πολυτεχνείο, αλλά βρέθηκαν εκεί για να τιμήσουν τους προκατόχους τους.
      Ας κρατήσουμε τον παλμό και το πείσμα τους. Δεν μας απόμεινε και τίποτ' άλλο δηλαδή 😘

      Διαγραφή
  7. Το ποίημα του Μανόλη Αναγνωστάκη τα λέει όλα. Και εγώ φοβάμαι για τους ίδιους λόγους. Φοβάμαι που χάνονται δικαιώματα εκεί που χύθηκε αίμα για να αποκτηθούν. Σέβομαι τους αφανείς ήρωες του Πολυτεχνείου και σιχαίνομαι όλους αυτούς που σήμερα το παίζουν επαναστάτες του καναπέ.
    Να είσαι καλά Μαρία μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Γιατί σήμερα δεν φοβάμαι;
    Για άλλους λόγους ίσως, αλλά φοβάμαι.
    Σε τί διαφέρουμε από τότε;
    Σήμερα υο λέμε lockdown,τότε το λέγαμε χούντα.
    Λάθος ξανω;
    Πάλι διαίρει και βασίλευε.
    Εύχομαι να είστε καλά όλοι.
    Σε φιλώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δυστυχώς δεν κάνεις λάθος, Ρένα μου.
      Μία απ' τα ίδια έχουμε, μαζί με τον εμφύλιο μεταξύ ανεμβολίαστων και εμβολιασμένων που μαίνεται σ' όλα τα μέτωπα.
      Ας μείνουμε όρθιοι και να μη χάσουμε την ανθρωπιά μας.
      Φιλί γλυκό!

      Διαγραφή
  9. Πολλά από τα παιδιά που πήγαν να διαδηλώσουν και να τιμήσουν την επέτειο του πολυτεχνείου Κανελλακι μου ήταν αγέννητα τότε και αυτό από μόνο του είναι ένα γεγονός συγκινητικό, γιατί δείχνει για μένα ότι δεν θα φιμώσουν τα στόματα και έχω την εντύπωση ότι κάποια στιγμή θα υπάρξουν παιδιά να σηκώσουν κεφάλι για να φτιάξουν ένα ισότιμο κόσμο με αξιοπρέπεια για τα δικά τους ιδανικά... που αυτό ήταν και το σύνθημα τότε...
    Ναι και εγώ φοβάμαι όπως λέει ο Αναγνωστάκης τους ανθρώπους όταν τους αλλοτριώνει το σύστημα.
    Σήμερα μας φοβίζουν αλλιώς, θέλουν ο φόβος να είναι το κυρίαρχο συναίσθημα μας...ας μην τους κάνουμε την χάρη Κανελλάκι μου καλο σου ξημερωμα φιλώ σε.❤

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κι εγώ αυτό πιστεύω Ρούλα μου.
      Στα νέα παιδιά έλαχε πάλι ο κλήρος να βγάλουν τα κάστανα απ' τη φωτιά.
      Προχωράμε και αντέχουμε 😘

      Διαγραφή
  10. 17 Νοέμβρη, ημέρα μνήμης. Καρέ-καρέ περνούν οι εικόνες απ’ τα γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία της χώρας. Πόσο εύκολα κρίνουμε σήμερα τα γεγονότα, εξυπηρετώντας συμφέροντα. Εκείνη η «φοιτητική αναρχία» κρατώντας σφιχτά τα χέρια, πήραν το ρίσκο, κινήσανε για το αύριο, κι ήξεραν πως τους ακολουθούσαν χιλιάδες. Που θα βρεθεί ένας Αναγνωστάκης με πολιτική συνείδηση να στηλιτεύσει την σημερινή κατρακύλα. «Σαν πρόκες πρέπει να καρφώνονται οι λέξεις, να μην τις παίρνει ο άνεμος» Το αποτύπωμά του διαχρονικά επίκαιρο όσο ποτέ.
    Μαρία μου θερμά σε ευχαριστούμε!
    Καλό Σαββατοκύριακο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Kάθε εποχή έχει και τους ποιητές της και κάθε ηρωική πράξη αναγνωρίζεται, συνήθως, μετά από χρόνια. Όταν η σημερινή πραγματικότητα θα γίνει ιστορία για τους μελλοντικούς, είμαι σίγουρη πως θα υπάρχει πλούσιο υλικό λογοτεχνίας και όχι μόνο.
    Εγώ σας ευχαριστώ για την πολύτιμη συντροφιά σας, Αννίκα μου!
    Καλή νέα εβδομάδα να έχεις!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Το διάβασα ετεροχρονισμένα.
    Εξαιρετική ανάρτηση που δεν ξέρω γιατί και μέσα από ποιους συνειρμούς μού έφερε στο νου το σύνθημα "...δεν ήτανε γιορτή, ήτανε εξέγερση και πάλη λαϊκή".

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ευχαριστώ πολύ για τα σχόλιά σας.