Στις γειτονιές της Παναγιάς

Στήνονται πανηγύρια με λαϊκές ορχήστρες στα χωριά, οι τοίχοι γεμίζουν αφίσες με τις εκδηλώσεις και τους καλλιτέχνες που θα πλαισιώσουν το γιορταστικό πρόγραμμα του Δεκαπενταύγουστου, οι πλανόδιοι μικροέμποροι τακτοποιούν τους πάγκους με την πραμάτεια τους, στα κεφαλοχώρια ντανιάζουν  τις πλαστικές τραπεζοκαρέκλες κι  οι σούβλες καθαρίζονται και λαδώνονται για να υποδεχτούν τα σφαχτάρια. Οι πλατείες σημαιοστολίζονται, οι αιωνόβιοι κορμοί απ’ τα γέρικα πλατάνια ασβεστώνονται, γυαλίζουν οι μπουρμάδες και τα πλακόστρωτα σοκάκια απ’ την πάστρα, και μόνο κάτι αποκομμένα ανθάκια βουκαμβίλιας στροβιλίζονται πέρα-δώθε κατά τη φορά του αέρα, οι εκκλησιές αστράφτουν σαν κατάλευκες νυφούλες στο μπλε χαλί του Αιγαίου και τα μικρά απόκρημνα ξωκλήσια ανοίγουν τα μανταλωμένα πορτόφυλλα τους, αχνοφέγγουν ταπεινά τα καντηλάκια τους μέχρι να φανούν οι λίγοι μα θαρραλέοι προσκυνητές που θα φτάσουν στα πιο δύσβατα σημεία του νησιού,  για ν’ ανάψουν ένα κερί στο τσίγκινο μανουάλι  και να προσευχηθούν στη χάρη Της. Εδώ δεν έχει πρόναο και κυρίως ναό, Ωραία Πύλη, άμβωνες και περίτεχνα τέμπλα. Δεν ανθίζουν βασιλικοί και μαντζουράνες στον περίγυρο, μόνο αγριάδες και πουρνάρια που τα τρώει η αρμύρα και τ’ αγιάζι του χειμώνα. Εδώ δεν σερβίρονται γιορταστικά γεύματα με τοπικές κουζίνες, δεν φτάνουν οι ήχοι απ’ τα βιολιά και τα νταούλια  που παίζουν στους μόλους και στις πλατείες και κανένα ιδιωτικό σκάφος δεν θα τολμήσει να δέσει σ’ αυτά τα καθόλου ευλίμενα νερά.

Ίσως από δω πάνω, να έχει καλύτερο σήμα προς τον ουρανό. Ανοίγουν τα πνευμόνια στον καθαρό αέρα, ξεδιπλώνεται το βλέμμα στον αχανή ορίζοντα, γαληνεύει η σκέψη στην απεραντοσύνη της θάλασσας και οι ήχοι της φύσης συνθέτουν την πιο κατανυκτική ψαλμωδία. Τα κύματα που σκάνε αφρίζοντας πάνω στα βράχια, μικρά σμήνη από  περαστικά θαλασσοπούλια κι ο βόμβος μιας ψαρόβαρκας που αργοκαλάρει μεσοπέλαγα.

 Εδώ δεν έχει τάματα κι ασήμια. Το αλισβερίσι γίνεται μόνο με καθαρή ψυχή και  ιερή προσευχή. Σε κάθε εκπνοή και μια ικεσία: «Βοήθα Παναγιά μου!... Να έχεις όλα τα παιδιά καλά, να προστατεύεις  τους αδύναμους και τους φτωχούς, να μας φυλάς απ’ τ’ άδικο, να έχουμε καλές θάλασσες κι απάνεμα λιμάνια και ειρήνη σ’ όλες τις γειτονιές του κόσμου». Κάποιοι θαλασσινοί λένε πως εκεί που ματίζει η θάλασσα με τον ουρανό,  ανοίγουν ξαφνικά οι ουράνιες πύλες πίσω απ’ τα  σύννεφα και ξεπροβάλλει η αγκαλιά της ορθάνοιχτη και προστατευτική.

 Η Μεγαλόχαρη, η Παναγιά η Θαλασσινή, η Οδηγήτρια, η Εκατονταπυλιανή, η Παναγιά του Κάστρου και η Πορταϊτισσα, η Φανερωμένη και η Παναγιά η Ερυθιανή.  Όπως κι αν την έχουν ορίσει οι λογικές του κλήρου και της ανθρωπογεωγραφίας, Εκείνη είναι το πανανθρώπινο σύμβολο της Μάνας, το φυλαχτό μας στις φουρτούνες της ζωής και το πρότυπο της μητρικής αγάπης και της αληθινής ιεροσύνης.

Καλή Παναγιά σ’ όλους και Χρόνια Πολλά σ’ όσους γιορτάζουν σήμερα!

φωτογραφίες: Θάνος Τσάκαλος