Ο «Κροκόδειλος» είναι
μια «αληθινή διήγηση περί του πώς ένας κύριος, γνωστής ηλικίας και γνωστής
εξωτερικής εμφάνισης καταβροχθίστηκε ζωντανός από κροκόδειλο ευρισκόμενο εντός
στοάς, ολόκληρος και χωρίς υπολείμματα, και τι επακόλουθα υπήρξαν εξ αυτού». [*]
Κι όταν το ζώο κατάπιε
έναν ολόκληρο άνθρωπο, ο Γερμανός ιδιοκτήτης του δεν σκέφτηκε στιγμή να μαχαιρώσει
την ιδιοκτησία του προκειμένου να σώσει μια ανθρώπινη ζωή. Αντιθέτως, το θεώρησε
πρώτης τάξεως ευκαιρία για να αυξήσει το κεφάλαιό του με το σπάνιο αυτό θέαμα. Η
κοινωνία δεν αντέδρασε στο παράδοξο αυτό γεγονός, ο Τύπος διαστρέβλωσε εντελώς
την αλήθεια κι ο ήρωας βολεύτηκε στα σπλάχνα του ζώου κι αποφάσισε να στριμώξει
ισοβίως τις ανάγκες και τις επιθυμίες του εκεί μέσα.
Απ’ τα λίγα σατιρικά
έργα του Ντοστογιέφσκι που είναι σαν να γράφτηκε χτες, κι όχι πριν 157 χρόνια. Το ίδιο παντοδύναμο οικονομικό σύστημα που
παραμερίζει την ανθρώπινη ύπαρξη και επιβάλλει τον τρόπο ζωής και σκέψης. Το
ίδιο ασφυκτικό πλαίσιο επιβίωσης, η ίδια παθητικότητα απ’ τους πολίτες-θιασώτες,
η ίδια υποκρισία απ’ την δυτικοευρωπαϊκή αστική δημοκρατία.
Ο συνειρμός με την ‘κοιλιά
του τέρατος’ που είμαστε ξανά παγιδευμένοι, είναι μοιραίος. Ρητορεύουμε για τους
λόγους που βρεθήκαμε εκεί μέσα, επιχειρηματολογούμε για τα οφέλη που αποκομίζουμε
απ’ τον δεσμώτη μας, αλλά δεν αρθρώνουμε λέξη για μια ενδεχόμενη έξοδό μας. Ίσα-ίσα
που θεωρούμε πως όλα είναι «φυσιολογικά» και εναρμονισμένα με τις επιταγές της οικονομίας.
Και δεν παραλείπουμε βέβαια να χύνουμε κροκοδείλια δάκρυα για τα συμπαθή τέρατα
που υποχρεώνονται να φιλοξενούν στα σπλάχνα τους ανεπιθύμητους επισκέπτες. Προσφέροντας
δωρεάν μια ζεστή “στέγη”…
&
«…Εάν θέλετε μια
συμβουλή, τότε πρώτα απ’ όλα αυτή την υπόθεση θα πρέπει να την κουκουλώσετε και
να ενεργήσετε, ας πούμε, ως ιδιώτης. Το συμβάν είναι ύποπτο και πρωτοφανές. Κυρίως,
μάλιστα, πρωτοφανές, αφού βεβαίως δεν υπάρχει προηγούμενο παράδειγμα, αλλά και
γεγονός που δίνει κακές συστάσεις… Γι’ αυτό, πρώτα απ’ όλα χρειάζεται προσοχή… Ας
παραμείνει εκεί μέσα ξαπλωμένος. Χρειάζεται υπομονή, υπομονή…
-Μα τι υπομονή, Τιμοφέι
Σεμιόνιτς; Τι θα συμβεί, εάν, ας πούμε, σκάσει εκεί μέσα;
-Μα πως; Μα εσείς, αν
δεν απατώμαι, δεν είπατε πως έχει βολευτεί εκεί μέσα και μάλιστα με αρκετή
άνεση;…» [*]
[*] αποσπάσματα απ’ το βιβλίο
του Φιοντόρ Ντοστογέφσκι «Ο Κροκόδειλος», εκδόσεις ‘Εντύποις’,
μετάφραση απ’ τα Ρωσικά: Β. Μακρίδης
